„Окно“ во соработка со Фондацијата „Славко Јаневски“ и оваа година објавува фрагменти од делата кои беа во конкуренција за наградата Роман на годината за 2022 година. Денес објавуваме извадоци од романите „Мастилна мапа“ на Марија Ралповска, и „Пештера“ од Максим Ристески. Претходните извадоци прочитајте ги овде. „Мастилна мапа“, Марија Ралповска, „Арс Либрис“ „Дваесет и деветти мај. Мојата интуиција ми кажува дека има нешто смрдливо околу ...

Лила Милиќ (Трансформа): Почитувани пратеници, претставници на граѓанските организации и претставници на дипломатскиот кор, 17-ти мај – Меѓународниот ден против хомофобијата, трансфобијата и бифобијата се одбележува несекаде низ светот со многу добра причина. Омразата кон оние кој отклонуваат од традиционалните норми и од сѐ она што е „општо прифатено“ е многу реална, вистинска и честопати се материјализира не само во стигма и дискриминација, ...

Отсекогаш сум мислел дека Марко Петрушевски ги гледа нештата попрецизно и појасно од она што можеби другите ги гледаат. И можеби таа негова проникливост го доведуваше да биде во позицијата на која ние останатите поретко се осмелуваме да застанеме. Длабок и аналитичен (и кога се зборува за него, ова навистина не се флоскули), но на непретенциозен, духовит начин. Беше од оние луѓе кои секогаш ќе се одлучат и најсериозните работи да ги раскажат со ...

Пред неколку дена почина Марко Петрушевски, поет, филмски творец, критичар, есеист, радио водител, преведувач... Еден од најинтересните и најнеобичните ликови во нашиот град. Во продолжение пренесуваме три негови песни и кратката творечка биографија. Дeновиве на Окно ќе објавиме и други работи од неговото творештво. Марко Петрушевски (26.11. 1975. ‒ 13.05. 2023.) Поетската збирка, „Еден млад збунет човек“, ја објавил во 2001 година и ја добил ...

Во целата историја на човештвото не се случило да разбереме некоја непознаница без да ја доведеме во врска со нешто познато. Веројатно на првите луѓе им било најтешко, но сепак, тргнала работата. Таа природно би требало да се одвива на експоненцијален начин, таква е природата на освојувањето на знаењето: денес 2, утре 4, задутре 8, па 16… Ако ги погледнеме математичките методи од Стара Грција од V век пред новата ера, на пример, тогаш би требало ...

Самоуката Лорен дела Рош живее во Сент Луис, Мисури, и започнала да се занимава со уметност и со развивање на својот талент после поттикот од нејзините пријатели, кои исто така биле уметници. Своето прво дело го изложила во Модерн Тајмс кафулето во Минеаполис 2012 година. Денес нејзините дела се во колекциите на „Музејот за уметност на Северна Дакота“ и „Институтот за уметност“ во Минеаполис, како и во бројни приватни колекции. „Моите фигури ...

Во чест на Светскиот ден на културните различности, кој се одбележува секоја година на 21 мај, Хелсиншкиот комитет за човекови права го приредува настанот „Турлитава – заедно е послатко“. Настанот ќе се одржи на 19 мај 2023 година во Паркот на франкофонијата – Мобилна галерија, со почеток во 16:00 часот. Целта на настанот е да се поттикне интеркултурниот дијалог и да се надминат предрасудите и стереотипите помеѓу различните етнички групи во ...

Со мали прекини, од депресија страдам уште од времето кога бев тинејџер. Некои од овие периоди беа крајно исцрпувачки - завршувајќи со самоповредување, повлекување (кога со месеци бев затворен дома, осудувајќи се да излезам само за да ги уверам пријателите дека сè уште сум жив или за да купам минимални количества храна кои ми беа потребни), и време поминато на психијатриско одделение. Не можам да речам дека се опоравив, но со задоволство можам ...

Теодор Богоевски, советник на претседателот на Владата за лица со попреченост, својата повеќегодишна заложба за креирање на стратегии и политики за општествено унапредување и интегрирање на лицата со попреченост го сублимираше во книгата „Политичка партиципација на лицата со попреченост“. делото ќе биде промовирано на 18 мај во 12 часот во „Музејот на современа уметност“. Овој сеопфатен труд во книгата е систематизиран темелно, од неговата лична ...

Додека во Северна Македонија сé уште не слегнала прашината од тешките зборови на „контроверзниот“ владика на МПЦ ОА, Петар, кој феминизмот и родовата еднаквост ги прогласи за изопаченост, и предвиде „апокалиптично сценарио“ во кое на нашето општество молскавично му се заканува уште поопасна, попогубна и поотровна идеологија – родовата еднаквост, а веќе до ушите на јавноста во државава стигнаа слични обвинувања од патријархот на, сега веќе ...

Читајќи го најновиот роман на Сали Руни, Прекрасен свету каде си, на многумина читатели и читателки ќе им биде необично повеќекратното споменување на едно, денес, не толку познато име. Ејлин, еден од двата главни женски лика, која работи како помошник-уредник во едно книжевно списание во Даблин, во својата скромна библиографија може да го вклучи напишаниот „Есеј за романите на Наталија Гинзбург“. Претпоставувам дека на голем дел од читателите ...

Сер Артур Чарлс Кларк (16.12.1917 - 19.03.2008) е британски писател и иноватор. Тој и Исак Асимов важат за најпознати писатели на научна фантастика, но за разлика од него Кларк се држи цврсто до науката и нејзините реални хипотези и дострели. Главните теми на неговите романи и раскази се истражувањето на универзумот, времето и местото на човекот во вселената, како и можните последици на човековите контакти со вонземските интелигентни форми. ...

Ајде да не звучам од самиот старт на оваа колумна, како вечен нихилист и песимистички дефетист, и да кажам дека од „оваа дупка не бидува држава“, за да не „плукам“ по земјата што неизмерно ја сакам, ќе бидам попрецизен: од ова племе од народ, не бидува државотворна нација. Просто неверојатно е, невозможно, вие година и половина по добивањето на условениот почеток на преговорите со Европската Унија, кои во практика треба да значат трансформациска ...

Добро, Истанбул беше мој град уште пред воопшто да биде изграден олимпискиот стадион Ататурк, уште кога постоеше Инону, домчето на мојата турска екипа Бешикташ. Бешикташ, инаку, биле и соколи на Ататурк, зашто, знаете, во Истанбул, како и во Бразил, нема неутрални. Можеби мој град е Монтевидео, или Сантјаго де Чиле, или Лусака, којзнае. Треба да се провери. Во меѓувреме, мој град, покрај Скопје, е само уште Истанбул. Или поточно, според рангот: ...

Некој сериозно манипулира со вработените во Филхармонија на Северна Македонија, и ова веќе сериозно мириса на вмровштина. Оваа постапка, жолти ленти, е типично вмровска постапка да се первертираат приказните на затвореното општество и тоа што некогаш беше нивни трејдмарк, сега да му се „закачи“ на некој друг. Жолтите ленти не се ништо друго освен трагично сеќавање на едно затворено, класутрофобично, хомофобично и мразачко општество, односно ...

Зошто некои историски личности ги памтиме по инвалидитетот, како на пример Хелен Келер, додека инвалидитетите на другите се потполно избришани од сеќавањето, како во случајот со Роза Луксембург – останува нејасно. Но неспорно е дека стекнувањето инвалидитет имало пресудна улога во животниот пат на Роза – инвалидитетот бил нејзина влезница во академскиот свет. Роза Луксембург била петто и најмладо дете на еврејско трговско семејство од Полска. ...

Рива Лерер е американска сликарка, писателка, професорка и активистка во областа на попреченоста. Родена е во 1958-та година во Синсинати, Охајо, со спина бифида поради која поминала низ мноштво операции во текот на нејзиниот живот, започнувајќи во нејзиното рано детство со цел да го направат нејзиното тело повеќе „нормално“. Бидејќи поминала значителен дел од своето детство во болница, таа добила интимен поглед во механизмите на медицината кој ...

Го препрочитувам веројатно најдоброто големо книжевно дело напишано на планетата Земја во 21 век, феноменалниот автобиографски роман на Ѓорѓе Лебовиќ „SEMPER IDEM“, и во финалето налетувам на метафора толку силна и толку болно вистинита, што застанав во читањето, буквално засркнат и со замаглен поглед, преплавен од асоцијации и сеќавања. Пред самиот крај на романот (прекинат од смртта на писателот и покус за последните три поглавја), Лебовиќ ...

Јутјуберот Стефан Лазаров кој после своето интервју со Драган Павловиќ - Латас пред два месеци предизвика бурни реакции, продолжува со истиот тип содржини. Јутуб „инфлуенсерот“ Стефан Лазаров пред две недели направи интервју со контроверзниот српски криминалец, Кристијан Голубовиќ, од кого бараше во детали да му ги раскаже кривичните дела кои ги направил – како се пресметувал со „најлошите Албанци“ во и вон затворот, која е разликата меѓу ...

Отвореното писмо на Институтот за иднината на животот во кое се бара шестмесечна пауза во развојот на вештачката интелигенција го потпишаа илјадници влијателни личности вклучувајќи го Илон Маск. Потписниците ги загрижува тоа што лабораториите за вештачка интелигенција „влегоа во неконтролирана трка“ за развој на сè помоќни системи кои никој, вклучувајќи ги нивните креатори, не може да ги разбере, предвиди или контролира. Како да се објасни овој ...

Процесот на иселување не ги одминува и селата на Осогово кои се испразнети, па затоа овошките беа оставени без грижа. Македонското еколошко друштво (МЕД), заедно со јавното претпријатие за заштита на Осогово, започна проект за зачувување на старите овошни сорти во овој крај. Во соработка со професорот по овоштарство д-р Тошо Арсов, започната е инвентаризација и картирање на старите овошни дрвја и дефинирање на мерки за нивно зачувување и ...

Градот е концепт. Неговата физичка големина и богатство не значат ништо, ако нема концепт. Секој што живее во еден град, треба тоа да го заслужи, треба да знае што може и што треба да му даде на еден град, и што може да очекува од него. Еден од најубавите градови на светот е воедно е еден од најкомплексните човечки (колективни) зданија. Безбројни генерации на луѓе ги испреплетоа своите судбини со овој пулсирачки гигант кој се простира на два ...

„Окно“ во соработка со Фондацијата „Славко Јаневски“ и оваа година објавува фрагменти од делата кои беа во конкуренција за наградата Роман на годината за 2022 година. Денес објавуваме извадоци од романите „Столб што пее“ на Томислав Османли, и „Солзите на Анастасија“ на Даница Пеовска. Претходните извадоци прочитајте ги овде. „Столб што пее“, Томислав Османли, „ВиГ Зеница“ - Колку долго ги познававте моите родители, сер Вилијам? - О, долго... ...

Заврши и светското првенство на богатите. Финалниот натпревар траеше подолго од кој било досегашен и во него Аргентина стана првак на светот. На пенали. Натпреварот едвај беше завршен, а разно-разни умни глави, сѐ стручњак до стручњак, натпреварот го прогласија за најдобар воопшто. Овие денови се накотија купишта такви мудреци. Натпреварот во кој за речиси 150 минути игра беа постигнати шест гола од игра, од тоа половина од пенал, не може да ...

Србија се претвори во експрес-лонец со систематски избегнувања на демократските реформи. Во право е премиерката на Србија Ана Брнабиќ кога реагирајќи на двата последователни масовни убиства, вели дека не може да се каже дека системот потфрлил. Не потфрлил системот. И тоа како е жив и опасно долго функционира преку разни власти, кои како да ја осудиле земјата никогаш да не го дочека крајот на транзицијата. Денес сите сме затекнати од најморбидни ...

Промоција на поетската книга „Живот на меѓукат“ од Јовица Ивановски, ќе се одржи во четврток (11 мај), во Културно-информативниот центар. Во четврток (11 мај) во 20 часот, во Културно информативниот центар, во изложбениот салон „Империјал 1“, ќе се одржи промоција на поетската книга „Живот на меѓукат“ од Јовица Ивановски. Ова е неговата осумнаесетта збирка поезија и првата по добивањето на наградата „Браќа Миладиновци“ за книгата „Човек“ (2019). ...

Скопје беше домаќин на седмото издание на HALKECO СКОПЈЕ ТРЧА 10КМ, на 7-ми мај 2023 (недела), со почеток во 10 часот пред Градската арена „Борис Трајковски“ и е една од најпосетените и најзабавните трки во земјата. Целта на трката е да се збогати понудата на квалитетни трки во Скопје, како и да се подигне свеста за активен живот на населението. Трката е отворена за сите возрасни категории и нива на подготвеност, а должината на трката беше 10 ...

Исказ на уметницата Целиот живот сум уметница. Сакам да бидам ангажирана во светот на многу нивоа. Кога сликам се чувствувам жива. Ангажирана. Предизвикана. Наоѓам смирување во тоа што можам да се задлабочам во светот околу себе преку процесот на сликање. Мојата посветеност на работата бара бестрашност, издржливост, енергија и реално присуство. Сепак, бидејќи сум уметница со инвалидитет, сликањето отсекогаш беше борба. Не можам да го отфрлам тоа ...

Лоис Кејдан (Lois Keidan) е соосновачка и бивша раководителка (од 1999 до 2021 г.) на Агенцијата за развој на живата уметност (Live Art Development Agency) во Лондон. Се занимава со истражување, архивирање, со модели на професионален развој, поттикнувајќи проекти и иницијативи за развој на практиките и дискурсите за живата уметност во Лондон и на меѓународно ниво. Агенцијата за развој на живата уметност ги развива live art практиките и ...

Во 2023 година, ПРВО ПА ЖЕНСКО ќе го одбележи своето единаесетто издание со програма посветена на интерсекцискиот феминизам и новите дефиниции за моќта, кои порачуваат: „Во новата деценија од постоењето на нашето ПРВО ПА ЖЕНСКО, зачекоруваме со зборовите на Одри Лорд: „Индината на Земјата веројатно зависи од вештината на жените да идентификуваат и развијат нови дефиниции за моќта и нови начини за поврзување преку различностите.“ Фестивалот ќе ...