Шест месеци вежбање и здрава исхрана може да го намалат биолошкото стареење поврзано со дебелината кај децата што е придобивка поголема од самото губење на тежина. Придобивките од здравата исхрана и постојаните физички вежби се толку длабоки што можат да се забележат и на клеточно ниво. Кај децата кои страдаат од гојазност, шестмесечниот тренинг и урамнотежената исхрана ја зголемуваат должината на теломерите, заштитните капсули сместени на ...

Во петок, во Народна техника – Скопје, ќе се одржи првиот состанок за одбележување на педесетгодишнината од формирањето на „Хели“ клубот. На состанокот ќе треба да се реши кој ќе биде организатор на прославата по повод јубилејот, "Heli XC", Народна техника или Воздухопловната федерација на Македонија. Кубот „Хели“ е формиран 1974 година и претставува значаен воздухопловен центар и институција од каде се ширеше културата во регоинов по прашање на ...

Секоја година помината на училиште или на универзитет го зголемува нашиот животен век – ова е дел од заклучоците во студијата објавена минатиот месец во The Lancet Public Health. Во истражувањето биле анализирани преку 10 000 податоци од 59 индустријализирани земји и земји во развој, при што било откриено дека неучењето му штети на нашето здравје подеднакво како пушењето или злоупотребата на алкохол. Анализата покажува дека ризикот од смртност ...

Набљудувањата од вселенскиот телескоп Веб понудија директен поглед во иднината на Сончевиот систем – моментот кога Венера, Меркур и можеби Земјата ќе бидат проголтани од Сонцето. Вселенскиот телескоп Џејмс Веб на НАСА го понуди првиот поглед на иднината на нашиот Сончев систем и ги потврди досегашните сомневања за неговата судбина. Накратко, според астрономите кои користеле податоци собрани од JWST, за 5 милијарди години, кога Сонцето, откако ...

Фотографијата во прилог е направена со долга експозиција од Меѓународната вселенска станица на 21 јануари 2024 година, додека таа се наоѓала над Тихиот Океан, североисточно од Папуа Нова Гвинеја. На сликата ја гледаме Земјата обвиткана во „воздушест ореол“, луминисцентна лента произведена од одредени хемиски интеракции т.н. хемилуминисценција, што се случуваат на висина помеѓу 80 и 600 km од површината на Земјата. Во реалноста има двоен ...

Соединетите американски држави се соочуваат со епидемија на сексуално преносливи болести. Во 2022 година, која е последна година за која има информации, биле регистрирани 2,5 милиони случаи на хламидија, гонореја и сифилис. Американскиот центар за контрола и превенција на болести (CDC) го вклучи алармот по Извештајот за надзор за сексуално преносливи инфекции. Иако извештајот открива дека хламидијата, последните неколку години останува како ...

Компанијата Neuralink за првпат успешно вгради еден од своите безжични чипови во човек. Илон Маск, којшто е еден од основачите на компанијата, објави на X дека производот се вика Телепатија (Telepathy). Симболично, нема што. Според компанијата, нивна цел е да им се помогне на луѓето со сложени невролошки состојби да водат поквалитетен живот, овозможувајќи враќање на видот или подвижноста во екстремитетите, на пример, но првично да помогне овие ...

Заврши 48 часовниот маратон во креирање на видео игри Global Game Jam Skopje 2024 организиран од Macedonian Games Industry! Ова беше без размислување најдобриот Game Jam кој до сега се одржал во Македонија. Се пријавија 60 учесници, а на локација дојдоа 75... и сите беа примени. Од нив се формираа 17 тимови, а се направија неверојатни 19 игри, од кои 18 видео игри и еден бордгејм. Темата за оваа година беше „Пробај да ме насмееш“, а истовремено ...

Десет дена по прецизното слетување на Месечината и кога надежите за „будење“ на SLIM беа мошне слаби, јапонската сонда повторно проработи. Јапонскиот лендер SLIM, кој слета на површината на Месечината пред неколку дена (види тука), се врати во живот. Според она што е објавено од јапонската вселенска агенција JAXA, леталото (барем засега) ќе може да продолжи со својата мисија за истражување на површината на Месечината и покрај тоа што се наоѓа во ...

Експертите од FortiGuard Labs на Fortinet тврдат дека пронашле досега непризнаена верзија на далечинскиот тројански коњ наречен Бандук. Новиот малициозен софтвер ги таргетира Windows уредите Според извештајот на TheHackerNews , овој малициозен софтвер првпат е забележан во 2007 година, кога бил опишан како „готов малвер со широк опсег на функции“. Сепак, неговата крајна цел отсекогаш била иста – да им овозможи на операторите далечински пристап ...

Од многуте алтернативни начини на кои универзумот може да заврши, ништо не е толку страшно како „лажно распаѓање во вакуум“. Ова сценарио се заснова на идејата дека основното поле во универзумот не се наоѓа во најниската можна состојба. Под тој „лажен“ стабилен регион, нашиот универзум пораснал. Полето може спонтано да скокне кон постабилна вредност, создавајќи празен простор т.н. меур, што ја брише целата реалност. За полето за кое станува ...

Ако повеќе не можете лесно да го најдете тоа што го барате на интернет, можеби вие не сте проблемот. Квалитетот на резултатите што ги обезбедуваат пребарувачите се влошува и тоа не е само прашање на перцепција. Едногодишно истражување, спроведено од компјутерски научници од различни германски универзитети објавено неодамна од Webis Group, темелно ги анализираше процедурите за пребарување на интернет и дојде до следниот заклучок: резултатите на ...

Колкумина од вас би сакале да можат да комуницираат со саканата личност која починала? Веројатно многумина. Технологијата нуди начин за остварување на ваков сон, но многумина се предомислуваат. Според учесниците во едно истражување спроведено во Соединетите Американски Држави чии резултати се објавени неодамна во Asian Journal of Law and Economics, всушност, многу работи не се како што треба со таканареченото „дигитално воскреснување“ (или ...

Неколку дена по слетувањето на Месечината, пристигна првата фотографија од јапонската сонда. Јапонската вселенска агенција (JAXA) ги објави снимките од SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) на Месечината што ги потврдија стравувањата. За жал, сондата не е во посакуваната положба, таа е превртена наопаку и поради тоа соларните панели не можат да работат. Ова може да се види од фотографијата снимена од Lander-eye Viewfinder-2 (LEV-2), еден од ...

Повеќето животни го гледаат светот поинаку од нас, луѓето. Некои од нив низ призмата на потесен а некои низ поширок опсег на бои. Научниците сега создадоа камера што во реално време ги реплицира боите онака како што ги гледаат различни животни. Системот користи две камери и софтвер кој може да произведе видеа во кои една иста сцена се прикажува како таа изгледа набљудувана од различни видови. За детекција на бојата главна улога имаат клетките ...

Додека ние скокавме по крстот јапонците скокнаа до Месечината. Па добро, не баш веднаш и сега, леталото беше лансирано кон нашиот најголем сателит уште пред неколку месеци – на 7 септември 2023 година од базата Танегашима, со помош на ракетата H-IIA. Но, на 19-ти овој месец тоа конечно пристигна до крајната дестинација – површината на Месечината. Во продолжение во кратки црти пренесуваме како се одвиваше слетувањето на јапонската сонда SLIM ...

Астрономите пронајдоа директна врска помеѓу експлозивната смрт на масивните ѕвезди и формирањето на најкомпактните и загадочни објекти во Универзумот – црните дупки и неутронските ѕвезди. Со помош на телескопите VLT (Very Large Telescope) и NTT (New Technology Telescope) на Европската јужна опсерваторија, два астрономски тима ги набљудува последиците од експлозијата на супернова во една блиска галаксија, при што најдоа докази за мистериозен ...

Се чини дека Алцхајмеровата болест може да вклучува различни видови на невродегенерација. Можеби затоа добар дел од лековите не делуваат. Размислувањата дека Алцхајмеровата болест претставува збир од болести, а не една единствена патологија, може да се покаже клучно при напорите за конечно пронаоѓање на ефикасна терапија, барем за некои од пациентите. На овој начин размислуваат авторите на студијата што беше објавена деновиве во Nature Aging. ...

Сигурно сте забележале дека во некои простории, осветлени со помош на електрични светилки, по некое време чувствувате замор во очите, а можеби и главоболка и нарушување на целокупното расположение. Причината за тоа е треперењето на светлината кое е присутно кај некои светилки. Но како да откриете кои светилки се штетни за вашиот вид? Едноставно – со помош на мобилниот телефон според упатствата дадени во оваа статија и видеото во прилог. Во ...

Исландскиот вулкан со недели му се закануваше на пристаништето Гриндавик. На 14 јануари, за време на последната ерупција, потоци од лава се упатија од вулканот кон градот. Тековите од лава во кои изгореа најмалку три објекта, поттикнаа брза и обемна реакција на исландските служби за итни случаи, кои градеа бариери, познати како берми, во обид да ја пренасочат лавата подалеку од градот Гриндавик. Последната ерупција започна од новоотворена ...

На 14-ти јануари 1994 година е основана Македонската телеграфска група – MCWG. MCWG е меѓународна група во која што досега имаат членувано 103 радиоаматери од преку 30 земји од неколку континенти. Оваа неформална радиоаматерска група е основана во време кога употребата на телеграфијата, односно морзеовата азбука со високи брзини меѓу радиоаматерите беше во тренд, а целта беше да се развие врвното телеграфско операторство во Македонија. Услов за ...

SpaceX ги прикажа првите текстуални пораки разменети помеѓу телефони на T-Mobile преку еден од сателитите на Starlink поставени во ниската орбита на Земјата. „Во понеделник, на 8 јануари, тимот на Starlink успешно ги испрати и прими нашите први текстуални пораки користејќи мрежен спектар на T-Mobile преку еден од нашите нови сателити Direct to Cell лансирани шест дена претходно“, се вели во објавата на Starlink. SpaceX минатата недела ги ...

Службата за следење на климатските промени Коперник (C3S) на Европскиот центар за временски прогнози со среден опсег потврди: 2023 година е најтоплата година досега. Она што се стравуваше е потврдено – глобалните температури на планетата достигнаа исклучително високи нивоа во 2023 година. Службата за следење на климатските промени Коперник (Copernicus – C3S), спроведена од Европскиот центар за временски прогнози со среден опсег во име на ...

По вчерашното историско лансирање со ракетата Вулкан, сондата Перегрин страда од сериозна аномалија што го става под знак прашалник самото пристигнувањето на нејзината конечна дестинација – Месечината. Следните неколку часа се одлучувачки. Се чинеше дека сѐ се одвива совршено. Лансирањето со новата ракета ULA Vulcan, што се случи вчера – 8 јануари 2024 година од Кејп Канаверал, ја постави сондата Перегрин (Peregrine) од приватната американска ...

Земјотресот што ја погоди Јапонија на првиот ден од оваа година беше силен, со магнитуда од 7,5 степени според Рихтер. Но, највпечатливиот доказ за јачината на овој земјотрес е поместувањето на тлото што тој го предизвика. Имено, на некои места тлото се издигна и до 4 метри, а се помести странично за повеќе од еден метар! Како Јапонија успеа да го ограничи бројот на жртви при ваков разорен земјотрес? Еве што треба да научиме од јапонскиот ...

Денес, среда, 3 јануари, точно во 1 часот и 38 минути по средноевропско (македонско) време, Земјата ја достигна позицијата перихел за 2024 година. Всушност, денес Земјата беше најблиску до Сонцето за оваа година, или на само 147 100 632 km. Точното растојание и време кога Земјата ќе биде во перихел, варираат од година во година. Така на пример, следната година при перихел, Земјата ќе биде 3054 километри подалеку од Сонцето, а моментот ќе се ...

Секогаш треба да дадеме поддршка кога се прави нешто ново и корисно, но не и по цена на неоправдани трошоци и загуби. Спречувањето на идните штети, за кои толку многу зборувавме во изминатите 3-4 месеци, се единствената причина зошто пропаѓањето на тендерот за ПАХЕ „Чебрен“ можеме да го сметаме за релативен успех.Но, да се вратиме на техничко-економски терен и да ги разгледаме нашите опции за во иднина. Многумина ќе бидат изненадени, но на ...

Иако многу аспекти од 2024 година засега се сè уште непознати, она на што можеме да се радуваме е многуте научни проекти и истражувања што треба да се случат или финишираат оваа година, имајќи предвид дека веќе подолго време се крчкаат. Како што нѐ потсети написот објавен кон крајот на декември во Nature, следниве 12-те месеци треба да донесат важен развој за науката, особено во доменот на вселенските истражувања, вештачката интелигенција, ...

Со жалење ја пренесуваме веста дека на 25 декември, на 73-годишна возраст почина Мирослав Бошковиќ, поранешен атлетичар, професор по историја во пензија и автор на десетици научно-популарни статии објавени во списанието и на веб порталот ЕМИТЕР. Роден е во Велес, на 7 ноември 1950 година. Во спортот се вљубил на млади години, и таа вљубеност ќе трае и ќе го одбележи целиот негов живот. Бошковиќ уште од школските денови ќе започне активно да се ...

Овој декември Google конечно го подобри својот четбот Bard со моделот на вештачка интелигенција од најновата генерација наречен Gemini. Според изјавите на калифорниската компанија, овој модел треба да ги надмине перформансите на ChatGPT и моделите од другите конкуренти. Ракавицата е беше фрлена кон OpenAI токму во деновите кога водечката компанија на полето на ВИ ја тресеа силни превирања. Се сеќавате, нели, Сем Алтман беше отпуштен, па поканет ...