Што фалеше во Фалише? 13 декември 2023 Прегледи: 0 Околина на тетовско Фалише. 22 ноември 2023 година. Во 10:30 минути избувнува пожар во магацинот „Евроком“. За околу два часа, медиумите се веќе на терен. Таму е директорот на Центарот за управување со кризи и доктор од Центарот за јавно здравје од Тетово. На терен се и пожарникари. Во првата изјава, директорот на ЦУК, Стојанче Ангелов ја дава првата информација. „Може колеги? -Да, да! -Може! ...

Гол човек – помеѓу митовите и реалноста 11 декември 2023 Прегледи: 3 Гол човек e македонски назив за дрвото кое во таксономијата, науката што се занимава со распознавање и класификација на живите организми, е детерминирано како Arbutus andrachne L. Во Македонија се среќава на само два локалитети и тоа во сливните подрачја на Конска и на Црна Река, па поради тоа, со решение на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, во 1998 ...

Арсовска не кажува, советниците не знаат што e со „Скопје зелен град“ 7 декември 2023 Прегледи: 0 Март 2019 година – Скопје станува првиот град од Македонија што се приклучува на мрежата зелени градови на Европската банка за обнова и развој. Се изработи Акциски план, документ што точно ги лоцираше жешките еколошки точки, даде временска рамка и проценка на средствата колку ќе чини спроведувањето на секоја од предвидените мерки. Поставената цел ...

Геотермалната енергија има голем потенцијал кој не го користиме 29 ноември 2023 Прегледи: 0 Геотермалната енергија е одржлив и обновлив извор на енергија кој сè уште е во голема мерка неискористен. Како еколошки ресурс, тој има потенцијал да ги задоволи потребите за греење, ладење и електрична енергија во иднина. Иако има потенцијал, кај нас речиси и воопшто да не се користи. Сепак, геотермалната енергија има многу предности, но има и некои ...

СРЦ „Сарај“ – зелениот џеб на градот 27 ноември 2023 Прегледи: 0 Спортско-рекреативниот центар „Сарај“ е заборавено катче на Скопје. Изграден уште во далечната 1948 година, неколку пати надградуван и дополнуван со нови содржини, центарот речиси половина век претставувал катче во кое генерации скопјани рекреирале, спортувале и дружеле. За жал, во последните децении оваа преубава зелена оаза сместена крај вливот на Треска во Вардар е заборавена и ...

Македонија е неподготвена за климатските промени 26 мај 2023 Прегледи: 127 Изгор лето – кочан зима. Така досега ја опишувавме климата во Македонија. Изминатава зима не само што не беше кочан, туку беше пеколна. Службата за мониторинг пресмета дека Европа ја имаше втората најтопла зима од почетокот на мерењата во 1979 година, а февруари на стариот континент бил со натпросечна температура и далеку помалку влага. Отстапување од површинската ...

Непресушното уништување на Водно 23 ноември 2023 Прегледи: 0 Водно едновремено е и најсилната, но и најкревката страна на Скопје. Планината е рекреативна дестинација за Скопјани, најчиста точка над главниот град, заштитено природно подрачје со клучно значење за урбаниот биодиверзитет. Но, Водно е и цел на бројни успешни и неуспешни обиди на узурпација на неговите површини, постојан таргет на градежната мафија, на разни нелогични проекти кои го ...

Малите хидроцентрали создаваат најмало загадување за човекот, но не и за природата 22 ноември 2023 Прегледи: 3  Најпогодна и лесно достапна електрана која создава и најмалку загадување е хидроцентралата. Според податоците на невладините организации, кај нас има изградено околу стотина мали хидроцентрали, а со децении македонските политики ја фаворизираат нивната изградба. За функционирање на мала хидроцентрала речиси и да не е потребен ...

Достапност и одржливо управување со вода и канализација – каде сме денес? 20 ноември 2023 Прегледи: 19 Од стапувањето на сила на Агендата 2030 помина повеќе од половина од предвидениот рок за остварување на седумнаесет глобални цели за одржлив развој. Осврт кон постигнатите резултати во земјите од Западниот Балкан, потписнички на агендата, може да биде од помош, како заради поттикнување добри пракси, така и заради воочување проблеми на коишто ...

Глобална цел: Достапност и одржливо управување со вода и канализација за сите – каде сме денес? 17 ноември 2023 Прегледи: 8 Од стапувањето на сила на Агендата 2030 помина повеќе од половина од предвидениот рок за остварување на седумнаесет глобални цели за одржлив развој. Осврт кон постигнатите резултати во земјите од Западниот Балкан, потписнички на агендата, може да биде од помош, како заради поттикнување добри пракси, така и заради воочување ...

Менталното здравје на мета на климатските промени 4 септември 2023 Прегледи: 1.362 Во новиот извештај од Светската здравствена организација, претставен на конференцијата Стокхолм+50, наведено е дека климатските промени предизвикуваат сериозен ризик врз менталното здравје на луѓето, што коинцидира и со извештајот од Меѓувладиниот панел за климатски промени, во којшто брзорастечките климатски промени се означени како закана кон менталното здравје ...

Имаме 280 сончеви денови годишно, но малку ги користиме за енергија 15 ноември 2023 Прегледи: 1 Дали знаевте дека енергијата што Сонцето ѝ ја дава на Земјата за еден час може да ги задоволи глобалните енергетски потреби за една година? Македонија има 280 сончеви денови во годината, сепак искористеноста на сонцето за енергија сѐ уште е занемарлив процент. Но, и соларната енергија има негативни страни. Еве неколку од нив. Меѓу сите придобивки од ...

Луѓето исплашени, мечките набркани 10 ноември 2023 Прегледи: 1 76 годишниот Минче Рамчески од Пласница живее втор живот откако во средината на октомври, берејќи дренки беше нападнат од мечка. „Мечката дојде и ме нападна, ме турна и јас викав помош, помош, помош и кога се завртев ме фати овде“. Вака сведочеше Минче Рамчески, жител на Пласница. Случајот на Минче претставува кулминација на сѐ почестите средби помеѓу човекот и овој вид на диво ...

Водата како извор за енергија кај нас е (зло)употребена 8 ноември 2023 Прегледи: 1 Хидроенергијата е најчесто користениот обновлив извор на енергија во светот. Сепак, додека водата му обезбедува на светот чиста енергија, има и некои недостатоци. Хидроенергијата е целосно обновлива, што значи дека никогаш нема да исчезне сè додека водата тече. Како резултат на тоа, хидроцентралите се изградени за да траат. Но, за да се изгради хидроцентрала, ...

Во Македонија ветерот многу дува, но малку енергија дава 31 октомври 2023 Прегледи: 23 Идејата за искористувањето на ветерот како енергија е стара илјадници години. Бидејќи не вклучува согорување на ограничени фосилни горива и со користењето не се намалува неговата количина, тој се смета за обновлив извор на енергија. Сепак, во Македонија се искористува само еден отсто од ваквата енергија. Ваквата енергија има предности. Но, има и недостатоци. ...

Владата ќе дели македонски пасиштата во четири очи 19 октомври 2023 Прегледи: 10  Измените на Законот за пасишта, кои Владата ги донесе на седница на 25 април со којашто претседавал вицепремиерот Артан Груби и по скратена постапка ги пушти во Собрание ја загрижија стручната фела. Се стравува од можности за злоупотреби, како и од загрозување на биодиверзитетот на вкупниот расположлив фонд од 567.000 хектари. Со измените е предвидено, ...

Воден туризам со сомнителен квалитет 12 октомври 2023 Прегледи: 8  Охрид по успешна сезона. Додека задоволните туристички работници ги бројат парите, други мака мачат да објаснат дека преполнетоста на македонскиот бисер, од друга страна значи и негово уништување. Како се прави тоа? Она што ја влошува состојбата на езерото е еутрофикацијата или збогатување на водата со хранителни материи. Тие хранителни материи потекнуваат од комунални ...

Еколошкиот холокауст е безбедносна закана за која не сме подготвени 6 октомври 2023 Прегледи: 8 Еколошкиот холокауст е безбедносна закана за која не сме подготвени Национална безбедност Членовите на Светската комисија за животна средина и развој, во осумдесеттите години на минатиот век ги посочија употребата на нуклеарното оружје и деградацијата на животната средина како две големи закани за човештвото. Денес, деградацијата на животната ...

Со адаптирани сорти на домати против климатските промени 7 септември 2023 Прегледи: 1.082  Климатските промени влијаат на сè! Тоа значи дека не го одминуваат ниту аграрот. Што значат климатските промени или глобалното затоплување за еден од основните производи на македонската трпеза – доматот. Екипата на ДОМА беше во „оазата на чушки и френки“, струмичко, или поточно во селото Зубово, за да видиме што се случува со доматот под влијание на ...

Што крие, а што открива Бањичко Кале? 26 септември 2023 Прегледи: 8 Во Македонија подрачјата најчесто се заштитени на хартија, но во пракса… Во пракса, формално заштитените подрачја речиси и не функционираат како такви- голем дел од нив и покрај законската обврска не се репрогласени и немаат управувач, а, постојат и такви за кои „никој“ во државата ништо не знае. Ако се погледне мапата на заштитени подрачја објавена на официјалниот сајт на ...

Грозјето мигрира поради климатските промени 22 септември 2023 Прегледи: 5  Црно или бело, слатко или кисело. Грозјето е производ што вирее на нашите простори. Заедно со виното се вториот најизвезуван производ од нашата држава. „Грозјето претставува едно од најзначајните земјоделски култури во нашата држава кое што учествува со 17-20% од БДП од земјоделските производи“, вели Златко Прцуловски, професор на катедрата за лозарство и винарство, ...

Резерватот „Тиквеш“ неповратно ги губи своите природни вредности 12 септември 2023 Прегледи: 523 Строгиот природен резерват „Тиквеш“ е едно од двете подрачја во Македонија кои го уживаат највисокиот степен на заштита што едно природно подрачје може да го има. Заедно со Плоче Литотелми тие се единствените два строго заштитени природни резервати и всушност двете најрепрезентативни заштитени подрачја во нашата земја. Под строг природен резерват се ...

Резерватот0 „Тиквеш“ неповратно ги губи своите природни вредности 12 септември 2023 Прегледи: 3 Строгиот природен резерват „Тиквеш“ е едно од двете подрачја во Македонија кои го уживаат највисокиот степен на заштита што едно природно подрачје може да го има. Заедно со Плоче Литотелми тие се единствените два строго заштитени природни резервати и всушност двете најрепрезентативни заштитени подрачја во нашата земја. Под строг природен резерват се ...

Можат ли климатските промени да ни го земат лебот? 1 септември 2023 Прегледи: 2  Без пченица нема брашно, без брашно нема леб, а на македонската трпеза ако нема леб, тогаш нема јадење. Може ли глобалното затоплување да ни го земе овој основен производ, оваа стратешка култура? Професорот од Земјоделскиот факултет во Скопје Дане Бошев вели: Климатски промени отсекогаш имало, овие што ние сега ги чувствуваме се од познати причини. „Секако дека ...

Дојранските платани – (не)заштитен украс на езерскиот брег 25 август 2023 Прегледи: 1.140 Платаните се дрва кои поради своите морфолошки, физиолошки, но пред сè хабитуелни карактеристики заземаат значајно место помеѓу видовите на македонската дендрофлора. Тие претставуваат мошне важен сегмент од биолошката разновидност на Македонија и можат да се сретнат речиси низ целата нејзина територија, најчесто како поединечни стебла, но постојат и ...

Багерите што ја јадат Шара се повторно гладни 18 август 2023 Прегледи: 12  Норвешка енергетска компанија, „Тинфос“, која лани во ноември ја купила домашната фирма „Гравис хидро“, сега ги држи концесиите да изгради две мали хидроцентрали во срцето на Шар Планина, откако Министерството за животна средина и просторно планирање ѝ одобри продолжување на рокот за изградба на објектите. Ова доаѓа откако државата ги раскина концесиските договори со ...

Кој ќе понесе одговорност за владиното „пу, пу, не важи“ за „Иловица“? 31 јули 2023 Прегледи: 2 Еден месец, две различни одлуки. Едната за спојување на двете концесии за рудникот „Иловица-Штука“, а другата за престанок на важењето на истата одлука. Македонската Влада, во стилот на „Доктор Џекил и господинот Хајд“ за кус период направи лупинг од 360 степени во постапката за овој случај. Првата контроверзна одлука за спојување на концесиите како ...

Пет пари не даваат за заштита на Водно, Матка, Кале и Гази Баба 28 јули 2023 Прегледи: 17 Македонските политичари со фанфари се фалат кога ќе се донесе регулатива за заштита на одредени подрачја со особени природни вредности, но потоа никаде ги нема кога таа треба да се спроведе во практиката. Пример за тоа се Водно, Матка, Кале, Гази Баба и другите локалитети во околината на Скопје, коишто, иако имаат статус на заштитени подрачја, секојдневно ...

Правото се „тегне“ како тесто кога треба да се угоди за „Иловица“ 26 јули 2023 Прегледи: 16 Ниту Владата со одлуката на Управниот суд била задолжена да донесе одлука за спојување на концесиите за рудникот „Иловица-Штука“, ниту членот 61 од Законот за минерални суровини ја обврзува на такво нешто. Правници посочуваат дека законот дава таква можност, но, додаваат оти тоа не значи и дека е обврзувачки. Претходно требало да се преиспита одлуката за ...

Македонија се претвора во рударско Ел Дорадо 24 јули 2023 Прегледи: 15 Во време кога жителите на Струмичката котлина, на Пробиштип и на други населени места во земјава отворено порачуваат дека не сакаат отворање рудници во близина на нивните живеалишта, по нарачка на Министерството за економија во МАНУ се изработува долгорочна Стратегија за геолошки истражувања и одржливо искористување и експлоатација на минерални суровини. Тоа е сигнал дека ...