Матка и Водно: две подрачја – еден проблем 19 декември 2022 Прегледи: 125 Водно и Матка се две заштитени подрачја од различна категорија, со различни потреби што се наоѓаат на територијата на Град Скопје. Овие подрачја се граничат со што дополнително постои можност за ширење на опасноста доколку настане некоја природна или еколошка катастрофа. Според Законот за природа, со Просторниот план од 2004 – 2020 година, дел од планината Водно беше ...
Кој ги мати решенијата за загадувањето на Вардар? 27 декември 2022 Прегледи: 1.580 Вардар е мртва река чиј воден свет е исчезнат. Оваа река некогаш претставуваше своевидно прибежиште за граѓаните, кои неретко безгрижно се капеа во чистите води. Но денес, тоа претставува само дел од колективната меморија. Сега водите на Вардар на одредени места во Македонија се класифицираат во највисоката петта категорија на загаденост, што повеќе од 90% ...
Конвенциите за природа само ги потпишуваме, а не ги почитуваме 23 јануари 2023 Прегледи: 13 Богатството и хетерогеноста на видовите и на екосистемите се основните обележја на биолошката разновидност во Македонија. Според анализите, нашата земја се наоѓа на самиот врв на држави познати како европски жаришта на биодиверзитетот. Заштитата на природата како една од глобалните цели на човештвото последниве децении е преточена и уредена во повеќе ...
Реприза на еколошките проблеми во 2022: година на неостварени проекти 30 декември 2022 Прегледи: 3 Последните денови од 2022 година покажаа дека во Македонија се репризираат проблемите во животната средина кои се провлекуваат веќе со децении, како и дека наместо конкретни решенија надлежните продолжуваат со превземање паушални мерки колку да се замачкаат очите на јавноста и да се покаже дека нешто се работи. Имено, енормното загадување на ...
Заборавените, па „oживеаните“ македонски платани 9 декември 2022 Прегледи: 3 Република Македонија, иако територијално мала, поседува огромно природно наследство, со какво не можат да се пофалат и многу поголеми земји. Ова природно наследство е создавано низ векови и милениуми, а денес нашата генерација има обврска да го сочува и да го остави на идните поколенија. Министерството за животна средина и просторно планирање, во согласност со своите ...
Владата ја става здравата животна средина на последно место во 2023 23 декември 2022 Прегледи: 19 Владата планира најмал дел од вкупните буџетски расходи за 2023 година да одат за заштита на животната средина. И покрај ветувањата за зголемување на капацитетите на институциите надлежни за оваа област, следната година се планира намалување на бројот на вработени. Се планира нивната работа да биде сведена на веќе започнати проекти, од кои како ...
Teшка зима: Одрживите градови се спасот 16 декември 2022 Прегледи: 5 Иако од пред неколку месеци оваа зима се дефинира како тешка, за следните се прогнозира дека ќе бидат уште потешки. На светско ниво, самоодржливите градови ќе можат да си го олеснат живеењето во услови на поголем студ. Но, за да имаме ние одржлив развој, треба да го планираме. Скопје се развива неплански и затоа реторички звучи прашањето: Дали постои план каде и каква ...
Teшка зима: Дали обновливата енергија ни е спасот? 2 декември 2022 Прегледи: 9 Студот влегува на голема врата. Грејната сезона се решава ден за ден. Има ли можност да се почувствуваме сигурни како земја која е енергетски зависна и со ограничени финансиски средства? Сигурното снабдување со енергија ќе ја намали зависноста од увоз на енергија, а тоа пак ќе не направи поотпорни на надворешните случувања. Сонце, вода и ветар, ова се трите ...
Не треба да ја чуваме природата само за атер на ЕУ 30 ноември 2022 Прегледи: 1 Во процесот на приближувањето на земјата кон ЕУ во делот на животната средина, исполнувањето на критериумите од Поглавјето 27 е еден од најтешките, најобемни и најскапи зафати, бидејќи опфаќа околу една третина од вкупното законодавство што треба да се транспонира и околу половината од инвестициските трошоци за една земја кандидат која сака да стане членка на ЕУ. И ...
Не сакаме да ги видиме доказите за климатските промени во Македонија 22 ноември 2022 Прегледи: 2 Сценаријата за климатските промени во Македонија се остваруваат многу побрзо од предвиденото, а во нашата држава не се прави речиси ништо да се спречат негативните последици од овој феномен и да се намали загадувањето на природната средина. Најдобар показател за тоа дека се новите податоци од областа на животната средина што ги објави Државниот ...
Европските стандарди во животната средина за нас се астрономски далечни и скапи 17 ноември 2022 Прегледи: 7 „Северна Македонија“ е „умерено подготвена“ по речиси сите критериуми кои Европската комисија ги проценува кога е во прашање подготвеноста на нашата земја за влез во Европската Унија. Ова е доминантната оценка во годинешниот Извештај на ЕК за напредокот на Македонија за 2022 година. Вообичаено се анализираат оние делови на извештајот кои ...
Тешка зима: Ќе имаме ли доволно електрична енергија? 14 ноември 2022 Прегледи: 4 Колку пари – толку струја, на топло и на светло ќе презимат само оние што ќе имаат да платат. Светските берзи немаат милост, а државите како нашата што не можат да сметаат на сопствено производство, се надеваат на обзирноста на соседите. Набавка на ресурси се прави ад хок, а неизвесноста ја зголемува непредвидливоста. Пари и енергенси имаме до Нова година, за ...
Тешка зима: Ќе имаме ли доволна храна оваа зима? 4 ноември 2022 Прегледи: 1 Светот го живее најголемиот парадокс, брои зголемен број на гладни во годината во која се бележи најголемото производство на храна. Колку и каква храна ќе јаде Македонија во време кога воениот конфликт на Европско тло ги ограничи количините и екстремно ги зголеми цените на стратешките продукти? Земјава е нето-увозник на повеќе производи. Дали и кој ќе ни го даде тоа ...
Еколошко образование и климатска писменост „новото нормално“ за нашите деца 13 јуни 2022 Прегледи: 66 Високи температури во пролет, изгор лета, бури со силни електрични празнења, поплави, суши – климатските промени го менуваат нашето секојдневие. Затоа, еколошкото образование и климатската писменост стануваат „новото нормално“ за нашите деца. Експерти бараат промени во нашиот образовен систем, и во содржините и во пристапот. Со меѓународна ...
Живиот свет исчезнува од Вардар поради загадувањето 18 мај 2021 Прегледи: 125 Повеќегодишното континуирано загадување на реката Вардар со испуштање на непречистени отпадни комунални и индустриски води негативно влијае врз животинскиот и растителниот свет. Се забележува целосно исчезнување на одредени видови животни од реката или од некои нејзините делови, како и менување на структурата на фауната. Доколку неконтролираното загадувањето продолжи ...
Климатски промени – ем сме на удар, ем сме со очи широко затворени 22 април 2022 Прегледи: 60 И покрај големите пожари коишто лани ја пеплосаа Малешевијата и проголтаа илјадници хектари шума, поплавите од 2016-та коишто однесоа 20-ина човечки животи, големото аерозагадување со коешто се бориме секоја зима, повлечените езера и сушата, дел од населението со недоверба гледа во светот што се менува пред нашите очи. Треба да се работи на ...
Основите на националниот Зелен договор и Зелената агенда за Западен Балкан 7 декември 2021 Прегледи: 127 Зелениот договор е сеопфатен прогресивен план за борба против климатската катастрофа при отстранување на општествено-економските нееднаквости во државата. Планот е стратешка рамка за колективно дејствување кон трансформирање на функционирањето на економскиот и енергетскиот систем преку креирање на илјадници ниско-јаглеродни работни места за ...
Тешка зима – што е тешка зима? 26 октомври 2022 Прегледи: 4 Метеоролошките прогнози мораат да бидат база за стратегијата колку и што ќе се набавува за да се преживее „тешката зима“. Метеоролозите велат дека повеќе енергија ќе биде потребна за првата половина, кога се очекува поголем студ, додека во втората се очекуваат повеќе врнежи, но и поблаги температури. Студени и влажни бранови се можни, но долгорочно не можат да се предвидат. Оваа ...
Хроничен недостиг од инспектори во животната средина 25 март 2022 Прегледи: 59 Само 23 инспектори се вработени во Државниот инспекторат за животна средина, што ни оддалеку не е доволно за контрола на целата територија на Македонија. Освен што има недостиг од кадар, оваа институција кубури и со логистичка опрема како што се теренски возила поради што е невозможно да ја извршуваат нивната работа во непристапните делови од земјава. За да извршат ...
Геодиверзитетот во Македонија заслужува поголемо внимание 3 август 2022 Прегледи: 722 Геодиверзитетот е насекаде околу нас. Сите делови на природата, вклучувајќи ги и минералите на Земјата, карпите, фосилите, почвите, седиментите, формите, топографијата, геолошките и морфогенетските процеси и хидролошките карактеристики како што се реките и езерата. Голем број научници многу одамна се занимавале со проучување и заштита на биодиверзитетот, ...
Што е еколошка политика? 18 април 2022 Прегледи: 49 До сега во Македонија, животната средина се третира како споредна и неважна тема за која се вложува многу малку или пак воопшто. Најголемата поддршка со проекти за истражување, заштита и унапредување на животната средина доаѓа од странски, приватни или државни институции и фондации. Според еколошките проблеми со кои се соочува како и според ефектите од климатски проблеми кои надоаѓаат, ...
Мали хидроцентрали, големи тајни 17 февруари 2021 Прегледи: 192 Транспарентност при носење закони, менување уредби, градење и промоција на мали хидроцентрали, а комплетна затвореност во однос на исплатата на парите кои државата им ги исплатува на фирмите. Истражувањето за тоа во кои фирми завршуваат најголемиот дел од државните средства наменети за субвенционирање обновливи извори на енергија (малите хидроцентрали, фотоволтаичните системи, ...
Чист Вардар – реалност или утопија 18 мај 2021 Прегледи: 68 Сè уште се чека да почне изградбата на пречистителната станица во Скопје за којашто државата на крајот на 2019 година склучи договор за заем од европските банки во износ од 136 милиони евра. Проектот предвидува првата фаза од изведбата на пречистителната станица да биде готова до 2035 година. Се предвидува цврстиот отпад да се носи на Дрисла, а тињата да се согорува и да се користи ...
Мали хидроелектрани – непроценливи штети и сладок профит 16 ноември 2021 Прегледи: 3.077 Мали хидроелектрани – непроценливи штети и сладок профит Уништуваме реки за малку струја Македонија се наоѓа пред сериозна енергетска криза поради недоволно производство на струја од домашните капацитети. Една од главните причини за ваквата состојба се долгогодишните погрешни политики во енергетиката во насока на субвенционирање на производство на струја ...
COP26: Светот во трка со климатските промени 8 декември 2021 Прегледи: 95 Овогодинешниот Светски самит за климатски промени, го пречека светот соочен со многу проблеми. Последиците од климатските промени стануваат се поочигледни и го менуваат секојдневието. Промените кои мора да се направат на глобално ниво треба да се преземат што поскоро со цел да го зачуваме нашиот живот, животот на идните генерации како и целиот жив свет на оваа планета. ...
Ние мора да го испорачаме она што го договоривме во Глазгов 22 декември 2021 Прегледи: 73 Алок Шарма – претседател на Конференција за климатски промени на Обединетите Нации (COP 26) Месец ноември оваа година беше момент на пресвртница за нашата планета. Државите од целиот свет се собраа во Глазгов, Обединето Кралство, на Конференцијата на Обединетите нации за климатски промени – COP26. По две години маратонска работа и две недели трчање спринт ...
Системот за еколошка заштита никако да застане на здрави нозе 1 април 2022 Прегледи: 417 Македонија ја ситни четвртата деценија од своето постоење како независна држава, период кој е доволен за самостојно и во полн капацитет да ги изгради државните институции кои би требало да бидат главниот механизам за нормално функционирање на државата. Сепак, доколку се суди по поставеноста на системот за заштита на животната средина и капацитетите на ...
Земјоделството треба да се адаптира кон климатските промени 8 април 2022 Прегледи: 40 Климата се менува. Земјоделците се сеќаваат дека пред триесеттина години произведувале на поинаков начин. Се очекува дека климатските промени во иднина ќе бидат многу поизразени. Сушите ќе бидат подолготрајни, поплавите ќе имаат поголем замав и ќе се зголеми периодот на минусни температури. Поради тоа, земјоделците треба навремено да се едуцираат и да го ...
Извештај за климатски промени 16 мај 2022 Прегледи: 48 Најновиот извештај на Меѓувладиниот панел за климатски промени на ОН, предупредува дека промените на климата можат и веќе остааваат неповратни промени врз природата и го загрозуваат животот на речиси половина човечка популација. Околу тоа што можеме да преземеме, тимот на ДОМА поразговара со Катрина Абра, член на Институтот за клима и промотор на извештајот. Автор: Кирил Пржо Монтажа: ...
Од незнаење отпадот не го користиме како гориво 3 јануари 2022 Прегледи: 1.063 Сакаме во ЕУ ама менуваме легислатива против европската пракса. Неодамна донесениот закон за отпад, забранува увоз на секаков вид отпад кој може да се користи како енергенс. Државата не е способна ни сопственото ѓубре да го преработи за да го користи како гориво. Тридецениската пракса на државите од унијата нам не ни е блиска, оти самите не сме способни да ...