Минатата година, Единицата за сајбер-интелигенција и дигитална форензика при Генералниот директорат за борба против организираниот криминал (ГДЦОК) на бугарското Министерство за внатрешни работи доби повеќе од 10 извештаи за хакерски напади против медиумски организации. Нема точни податоци за овие кибер-напади и невозможно е да се добијат, бидејќи одделот добива по 90 индиции за можни напади секој ден. Бугарскиот дневен весник ...

И покрај ветувањата на политичарите и барањата на Европската Унија, досиејата на некогашната југословенска служба за државна безбедност во Црна Гора остануваат доверливи, иако некои други балкански држави, како Албанија, Хрватска и Србија, на ограничен начин отворија дел од своите архиви. Граѓанските активисти во Црна Гора не очекуваат дека тоа може во скоро време да се случи и во нивната држава, бидејќи нема политичка волја во владејачкото ...

Кога унгарскиот премиер Виктор Орбан овој месец побара од Русија дополнителни милијарда кубни метри гас годишно, тајмингот предизвика многу прашања кај многумина, со оглед на зголемените стравувања од руска инвазија на Украина. Претседателот Владимир Путин му рече „да“ на својот унгарски сојузник. Но, вистинската навреда за Украина дојде неколку месеци порано, во септември 2021 година, кога Будимпешта постигна два долгорочни договори ...

Менче Точи ги поминува последните денови како новинарка во телевизијата 24. По дведецениски стаж пишување за теми од здравството, од следната недела редакцијата ќе ја замени со кабинет во Фондот за здравствено осигурување. Таму ќе работи како раководител на одделението за коминикација и административна поддршка, и тоа, како што вели самата, „на залезот од кариерата“. Таа е последниот свеж пример на новинарка што одлучила кариерата да ...

Еден твит што се појави деновиве повторно разгори дебата за една од вечните теми во јавноста – како се наплатуваат патарините. Според објавата што ја споделија стотици на социјалните мрежи, ако жител на Велес работи во Скопје и патува со автомобил, само за патарини годишно би дал над 58.000 денари, кога ќе се одбијат викендите и годишниот одмор. За патувањата во слободно време ќе си плати дополнително. Тоа понатаму се споредува со ...

Кога влијателната американска организација за човекови права Фридом хаус во мај 2020 година го намали рејтингот на Србија од „демократија“ во „хибриден режим“, српската влада беше толку незадоволна што напиша протестно писмо во кое ја истакнува „необјаснивата негативна пристрасност“ на непрофитната организација. Фридом хаус не е единствената организација што го регистрира демократското назадување во Србија ...

Минималната старосна граница од 13 години, што е поставена како услов за отворање профил на Тик ток, не спречи илјадници помлади деца од Балканот да ѝ пристапат на оваа апликација, на која се објавуваат кратки видеосодржини. Истражувањето на БИРН покажа дека родителите и наставниците се борат да останат во тек со ризиците што постојат на оваа социјална мрежа. Национализам, ксенофобија, насилство За потребите на оваа сторија, новинарите на БИРН ...

Во јануари, Европскиот парламент го изгласа Законот за дигитални услуги, значаен обид на Европската Унија да формулира нови правила што ќе ги регулираат големите технолошки компании. Обидот е прилично задоцнет. Управите на технолошките компании денес имаат моќ да влијаат врз животите на милијарди луѓе, на ниво што е недостижно и за повеќето влади, и тоа без да имаат какви и да е ограничувања. Иако не може да се игнорираат и потценат поволностите ...

Различна година, исти тенденции. Советот за етика во медиумите (СЕММ) ја објави годишната статистика за прекршување на новинарските стандарди во 2021. Членовите на комисијата за жалби при Советот лани работеле во 109 предмети. Донеле 96 одлуки, од кои, во 48 биле изречени морални санкции, односно било констатирано дека е прекршен Кодексот на новинарите, додека 53 биле оценети како неосновани. По пат на медијација, решени биле осум случаи, се ...

Русија многу одолжува да ја нападне Украина. Тоа може да се случи кој било ден. Американскиот претседател Џо Бајден смета дека нападот е неизбежен или дека „со голема веројатност“ ќе се случи некаде во февруари. Тоа му го кажал во телефонски разговор на украинскиот претседател Володимир Зеленски. Но, ова не е блицкриг. Руската војска со месеци се собира околу украинската граница, барем од октомври 2021. Ниту во 19 век, инвазиите не ...

Доаѓа денот кога на градежните инвеститори веќе нема да им се исплатува да стуткуваат што повеќе станови во што помал градски простор на штета на јавните површини, зеленилото, инфраструктурата и паркирањето, но додека да се случи тоа, една генерација купувачи на станови ќе „изгори“. Ова е искуството од Софија, главниот град на Бугарија, што во интервју за БИРН го споделува Љубо Георгиев, доскорешен директор на градското планерско ...

Никнуваат како печурки по дожд, поради тоа ги нарекуваат и корона-профитери. Приватните лаборатории што тестираат за присуство на вирусот корона, по речиси две години од почетокот на пандемијата, двапати се удвоиле. Опремата, просторот и кадарот со кој располагаат лабораториите никогаш не бил доведуван под прашање. За држaвата, сите се одлично опремени. Но, затоа бројките што ги прикажуваат некои од нив, особено со пикот на сојот омикрон, ...

Неодамна драстично се зголемило количеството тешки дроги што доаѓа од Балканот во Австрија, јави државната австриска телевизија ORF во вестите емитувани во неделата. „Дрогата сѐ повеќе се предава во приватни домови, што ги отежнува истрагите“, се вели во новинарскиот прилог. Извештајот се повикува на изјава од Кристијан Либхаузер од државниот суд, кој вели дека количеството шверцувана дрога е зголемено од грамови на килограми. ...

Има еден чуден начин како ги примаме вестите за сообраќајот. Кога ќе се случи трагедија, тоа очекувано предизвикува револт и прозивки до Министерството за внатрешни работи – каде е полицијата да контролира и да казнува!? Но, кога полицијата ќе почне да контролира и да казнува, тогаш се појавува поинаков револт – удриле да го полнат буџетот, крвта му ја исцицаа на народот итн. И тука воопшто нема двоен стандард. Јавните реакции се ...

Состанокот за Северна Македонија што го свика претседателот на Бугарија, Румен Радев, неколку дена пред посетата на премиерот Кирил Петков на Скопје, на кој се собраа претставниците на владата и на политичките партии, се сметаше за обид на Софија да ги договори своите „црвени линии“ во пресрет на клучната средба за иднината на разговорите. Се чинеше дека заклучоците на Консултативниот совет за национална безбедност беа срочени за да ...

Кафулето во центарот на Петриња е полно со редовни гости во саботното попладне. Околу него, пак, се протегаат напуштени улици со разурнати градби, сцена како од паралелна димензија. Гордана Рос седи во кафулето со кафе и цигара и се присетува на причините за уништувањето – земјотрес со јачина од 6,2 степени што го разурна нејзиниот град на 29 декември 2020 година. „Тресењето беше толку моќно што се чувствуваше како крик од ...

„Авансот е вратен, но кинеските вакцини ќе стигнат за скоро време“. Вака гласи последната вест околу ковид-вакцините што викендов повторно ги збуни граѓаните. Од 1 јануари се изнаслушавме ветувања за февруарските пратки од Фајзер и од кинеската Синофарм, а откако стануваше сè појасно дека вакцините ќе доцнат, дали требало да се до-допрецизира договорот со Фајзер или, пак, ни се испречила кинеската Нова година, власта се ...

Скопјанецот Дени Ј. е еден од речиси 2.000 лица што добиле пресуда дека ги прекршиле здравствените прописи за време на пандемијата. Тој, во државниот буџет треба да уплати 1.000 евра затоа што се движел за време на полициски час и судски трошоци. За судот e недвосмислено виновен. Работел во приватна фирма како возач на товарно возило и имал дозвола да се движи за време на полицискиот час. Но, дозволата му важела само за влез во државата, а не за ...

Олабавување на строгата законска забрана за државно рекламирање на приватните радија и телевизии било тема на разговор на владината седница минатата недела, дознава БИРН. Владата ја потврди информацијата. „Се дискутираше, конечни одлуки не беа донесени. Точката беше одложена за некоја од следните седници“, изјавија од Илинденска бр. 2 за БИРН. Токму владата предводена од СДСМ ја прекина праксата на владино рекламирање, со која во ...

Да ја опишувавме кандидатка за претседателка Гордана Силјановска-Давкова во само еден твит, што значи дека би имале ограничен број зборови, тогаш кусо би твитнале дека популарната професорка од скопскиот Правен факултет е изборот на ВМРО-ДПМНЕ, партијата на која Никола Груевски сè уште е почесен претседател. И тоа би било сè. Меѓутоа, Твитер е ограничен медиум, и тоа го знае професорката, зашто неодамна самата отвори твитер-профил ...

„Ќе нѐ снема, ќе се обезличиме, ќе останеме без историја, ќе се распродаде сѐ што е македонско“… Јавниот простор во земјава е преплавен со апокалиптични сценарија за губење на идентитетот на македонскиот народ. Се сретнуваат насекаде, од политичките врвови, сѐ до масовно посетените групи на социјалните мрежи. И додека трае целата паника (а трае веќе 30 години, со посебно жесток интензитет во последниве две-три), цело време ги ...

Заловувачите на „Лајка“ го нашле кучето Кико во скопската населба Ченто. Не забележале дека е хаска зашто бил замрсен и замачкан со кал. „Тие се една од најнапуштаните раси“, ни објасни директорот на „Лајка“, Воислав Димитровски. „Хаските, маламутите и самоједите.“ „Хаските се една од најнапуштаните раси“, ни објасни директорот на „Лајка“, Воислав Димитровски Тие се ...

Изборите завршија, мандатите се поделија. Сега на ред се парите, оние за наплата на фактурите за изборната пропаганда. Скапите секунди на телевизиите и бројот на повторувања на одреден банер на веб-порталите (што се нарекува импресија), за парламентарните партии ќе се исплаќаат директно од буџетот. Во петокот пред да почне изборниот молк за вториот круг, па и во саботата, на 30 октомври, додека траел молкот, медиумите на кои се рекламираа ...

Годината што измина ја обележаа пандемијата, особено трката по вакцини, крупните политички промени и двете големи несреќи, тетовската и онаа во Бугарија, во кои загинаа десетици наши сограѓани. И овие 12 месеци ги следевме актуелните случувања, но се обидовме да актуализираме и други важни теми. Покрај истражувањата, понудивме анализи и репортажи за и околу локалните избори, а во центарот на нашиот интерес беа и случувањата во медиумите. ...

Во кинескиот хороскоп, 2022 е година на водниот тигар, а во македонските очекувања – година на враќање на надежта. Надежта е обединета, пред сѐ, околу посакуваниот крај на пандемијата, кој ќе овозможи премин од тескобното „ново нормално“ кон доброто „старо нормално“. Но, таа желба не важи и за старите политички практики. Јавноста бара ново поведение од луѓето што носат одлуки, но, пред сѐ, реформи во ...

В сабота, пратениците ќе добијат цела „мини-скрипта“ од безмалку 160 страници пред да гласаат за изборот на новата влада. На помалку од 100 страници се биографиите на идните министри, а на 60 програмата за работа на новата влада. Повеќето на страница до две, а само идната министерка за култура на 16 страници. Некои нови „жители“ на Илинденска број 2 не биле прешироки во описите што за себе ги доставиле до пратениците во ...

За петпати помали казни за утврдена клевета и навреда сторени од новинар, уредник и медиум и третирање напад врз новинар како напад врз службено лице, се двете клучни измени што ги предлага власта, а се однесуваат на новинарите. Во пакет со измени на неколку закони, на попладневниот брифинг во Клубот на пратеници, министерот за правда, Бојан Маричиќ, образложи дека предлагаат да се променат и два закони: Кривичниот законик и Законот за граѓанска ...

Доаѓаат со големи најави – дека ќе го прочистат судството, ќе го модернизираат образованието, ќе го зајакнат здравството, ќе го решат управувањето со отпадот, а си одат по една до две години со понекоја почната реформа и со многу незавршени проекти на бироата и во фиоките. Вака изгледа типичниот мандат на македонските владини министри во изминативе 30 години. Откако некој ќе замине или ќе се префрли во друг ресор, доаѓа нов човек, со свои ...

Организациите за заштита на човековите права секаде во светот работат во стари куќи, ни рече Уранија Пировска, долгогодишната извршна директорка на Хелсиншкиот комитет за човекови права, пречекувајќи нѐ во белата двокатна куќа во Дебар маало од периодот меѓу двете светски војни, која со години е седиште на организацијата. Нејзината мала директорска канцеларија има одвај половина прозорец од кој се гледаат само ѕидови. Таа гледа многу ...

Кој му јави на министерот за правда како гласале судиите за притворот на Сашо Мијалков, кога, освен нив, друг не би смеел да го знае тоа? На Фејсбук, првиот човек на Правда, директно со име и со презиме повика двајца од тројцата судии во судечкиот совет, Ѓоко Ристов и Енвер Беџети, кои одлучуваа во предметот, да објаснат зошто гласале за ексшефот на тајната полиција да се пушти од притвор за предметот „Трезор“, каде што неправосилно ...