Во 2021 година, скопскиот кривичен суд го осудил Судахан Сулејман на четири и пол години затвор за шверцување мигранти. Апелацискиот суд ја потврдил пресудата и тој сега ја отслужува казната во Идризово. Сулејман е лице без лични документи, матичен број и идентитет, едно од околу 700 во земјава. Во правниот поредок на државата, тој не постои. „Кого осудил судот? Како знаел кое лице го суди, кога тоа нема документи“, прашува пратеничката од ...
Шестгодишно дете е меѓу поситните во класот. Тукушто почнало во прво одделение. По неколку недели на училиште, еден покрупен соученик го фаќа за врат во аголот на ходникот. Го дави. За среќа, ништо животозагрозувачко не се случува, но детето има траума. Родителот го адресира проблемот прво кај одделенската наставничка. Одговорот од неа е – тоа е животот, мора да се навикне, малку отпорен да биде… Многу е нежен, мора малку погруб да стане. Второ, ...
„Живеам во рурална средина и до пред неколку години во локалната продавница кога некој ќе купеше влошки ги замотуваа во весник, бидејќи било срамота да се во проѕирна најлонска кеса.“ Вака гласи едно од сведоштвата, во студија од 2021 година, со фокус на менструалната правда направена од граѓанското здружение за промоција на женската активност „Тиииит! Инк.“, во партнерство со истражувачката организација „Реактор“. Потпирајќи се на одговорите на ...
Оставките на Зоран Герасимовски и Мирјана Радевска-Стефков го фрлија во сенка вчерашниот брифинг на претседателот на Судскиот совет, Сашко Георгиев, кој пред петнаесетина новинари, еден час говореше дека изборот на судии е блокиран поради неможноста кандидатите што сакаат да бидат избрани во повисок суд да полагаат психолошки тестови. Законот пропишува обврска тестирањето да го прави целосно акредитирана институција, но во Македонија таква фирма ...
Без оглед на информациите што економскиот новинар Танасис Кукакис ги споделуваше со своите читатели, тоа не беше сосема доволно. Некој сакаше повеќе. Двапати во период од две години биле пресретнати неговите телефонски повици. Кукакис дознал за првото пресретнување во јули 2020 година, кога му биле врачени неколку транскрипти од неговите повици. Во еден од нив била документирана разговор со тогашниот дописник на весникот „Фајненшл тајмс“, кој ...
Четириесетина радиодифузери, главно регионални и локални телевизиски и радиостаници, може да останат без лиценца по одлуката на Уставниот суд со која хонорарно ангажираните лица не може да се пресметуваат во вкупниот број вработени. Одлуката, која беше донесена во вторникот на 6 јуни, ги остава овие медиуми надвор од минималните кадровски услови што им се потребни за да добијат дозвола и да емитуваат програма. Судот соопшти дека укинал дел од ...
Градот Белград, без јасна правна основа, озаконил илјадници квадрати што нелегално ги изградила фирмата, во која косопственик е Дејан Станковиќ, познат поранешен фудбалер и српски репрезентативец, објави денеска БИРН-Србија. Во периодот од 2019 до 2020 година, фирмата „Стефиал“ на Станковиќ подигнала две идентични згради во белградската населба Врачар, меѓутоа овие две згради заедно имале 3.500 квадрати повеќе од дозволеното. Објектите биле ...
Во локален супермаркет, во скопски Аеродром, повозрасен купувач ја крева гајбата со домати во обид да ја најде декларацијата, загрижен за нивното потекло. Ова не е вообичаена пракса во маркетот, а започна откако на социјалните мрежи како пожар се рашири приказната дека во земјава имало увоз на домати од Албанија, полни со пестициди и тешки метали. Додека многумина испаничија, други им поверуваа на надлежните од Агенцијата за храна и ...
Судски совет | Фото: БИРН Додека претседателот на Судскиот совет, Сашко Георгиев, и уште двајца членови, попладнево пред полната сала со новинари говореа за два проблема со кои се соочува Советот, во архивата на ова тело стигнаа две оставки. Едната од апелацискиот судија Зоран Герасимовски и другата од врховната судијка Мирјана Радевска-Стефкова. Портпаролката на Советот, Гордана Дувњак потврди дека оставките се поднесени денеска. Герасимовски, ...
Секој ден има околу 15 нови објави во една фејсбук-група со над 50 илјади членови за споделување искуства од онлајн-купување. Од нив, според она што може да се забележи, барем две-три се пријави за измами. Другите објави главно се сведуваат на прашања за искуството со една или со друга онлајн-продавница, на кои барем некој ќе одговори дека, или не го добил тоа што го барал, или тоа што го добил набргу се расипало. Поголемиот број продавници за ...
Дојдоа од 12 различни градови во земјата. Ги облекоа обвинителските тоги, ги прочитаа свечените изјави, па разговараа со членовите на Советот на јавните обвинители. Од први јуни ќе гонат криминал во локалните обвинителства. Во првите три години, полесни дела за кои е предвидена казна затвор до пет години. Осумнаесет јавни обвинители денеска свечено се заколнаа на одговорност во работата. Пред камерите и фотоапаратите оставија впечаток дека, ...
„Ова мене никогаш не би можело да ми се случи“, многумина помислуваат кога слушаат како нивни сограѓани, познати, роднини биле измамени од луѓе кои ја искористиле нивната наивност и во нивно име зеле таканаречени брзи кредити. Ги „уловиле“ во моменти кога биле најранливи. Меѓу нив се родители што собирале донации за лекување на своето болното дете, родилка која верувала во хуманоста на странците, самец што мислел дека во ликот зад профилот на ...
По викенд консултациите со експерти од областа на трудовото право, со поранешни судии на Уставниот суд и со советниците во неговиот кабинет претседателот Стево Пендаровски одлучи да ги потпише измените на петте закони кои се поврзани со изградбата на коридорите 8 и 10д. Тој, на денешната прес конференција, даде образложение за неговиот потпис само за измените на Законот за работни односи со кои се овозможува прекувремена работа подолго од осум ...
Ист текст, од првата до последната буква, објавен на два различни портали. Ист е и насловот, а употребена е и истата фотографија за илустрирање. Кој од кого украл? Чии авторски права се прекршени? Ниту некој неовластено презел содржини, ниту повредил некакви права. Едноставно – порталите се во сопственост на истата фирма, ги уредуваат истите луѓе, па содржините што ќе се подготват се објавуваат на две или на повеќе места. Групирањето портали под ...
Почитувани читатели, Би сакале да слушнеме искуства на корисниците на услугите на мобилните оператори што добиле повисоки месечни сметки, иако не го надградиле пакетот на услуги и свесно не побарале дополнителни услуги. Корисници на мобилните оператори се жалат дека добиле повисока сметка и потоа, откако се пожалиле кај операторот им било кажано дека се претплатиле на посебен сервис што им праќал СМС-пораки што се наплаќаат, а тие не биле ...
Шести јануари годинава почна како и повеќето други петоци во Косово. Но, додека етничките Срби се подготвуваа да го прослават православниот Божиќ, мирот го нарушија пукотниците во близина на градот Штерпце, каде што живее мнозинско српско население. Двајца млади Срби, кои беа дел од групата што носеше новогодишни елки, беа ранети, кога припадник на Косовските безбедносни сили, КБС, почнале да пукаат. Косовскиот премиер Албин Курти, на Фејсбук го ...
Кога политичките партии би функционирале само со парите што ги добиваат од донации, едвај би врзале крај со крај. Но, затоа тука е редовниот финансиер – државата, која со години исплаќа милиони евра за нивното работење. Условот за партиите да ги добијат тие пари е редовно да поднесуваат финансиски извештај за претходната година. Партиите ја исполнија обврската што произлегува од Законот за финансирањето на партиите и која налага јавност и ...
Што се дигитални права, кој и како ги прекршува, и зошто е важно да се следи и да се известува за нивната примена? Како да ги препознаете проблемите во оваа област, да подготвите стории и да добиете менторска и финансиска поддршка за нивната изработка и објавување? БИРН организира тридневна обука наменета за новинари, a дизајнирана да одговори на зголемената загриженост за кршењето на дигиталните права на Балканот, обуката, која ќе се одржи во ...
Кога Реџеп Таип Ердоган победи на своите први избори во 2002 година, тој беше перспективен конзервативен демократ. Дваесет и една година подоцна, тој в недела ќе се соочи со најтешките избори досега против обединетата демократска опозиција. Турција драматично се промени за време на владеењето на Ердоган. Во текот на првите десет години, земјата стана ЕУ кандидат, почна со одамна задоцнетите реформи, економијата напредуваше и стана ценет партнер ...
Опозицијата и „огнените“ секојдневно го напаѓаат портретирајќи го како ѓаволот лично, медиумите и социјалните мрежи „пламнуваат“ на неговите некогаш неодмерени изјави, а обичниот народ сè повеќе го доживува како најмоќниот политичар во Македонија. Тој, пак, ербапски, со подвиткани ракави од белата кошула игра кошарка и фудбал на мали голчиња со колегите во кабинетот. Со џокеровска насмевка ги боцка новинарите дека само уште за времето не го ...
„Поразително е за нашето општество ако прифатиме за нормално странски работници тука да бидат третирани како робови“, вели во разговор за БИРН, Зоран Василески, долгогодишен активист и правен советник при Хелсиншкиот комитет за човекови права, околу актуелните случувања со американско-турскиот конзорциум „Бехтел и Енка“. По повод Први мај, Меѓународниот ден на трудот, БИРН разговараше со Василески во неговата канцеларија. Тој и другите советници ...
„Судскиот совет на Република Северна Македонија ќе одржи ИТНА седница за избор на претседател“. Големите букви од најавата за итна седница на Судскиот совет закажана на 26 април, денеска се загубија во молк по информацијата за откажување на седницата. На неа требаше да се избира нов претседател. Итноста на новата седница, всушност, тргна токму од денот кога надвор од процедура, Весна Дамева беше „детронизирана“ од функцијата со „преземање на ...
Обвинителката Искра Хаџи-Василева, осум години работи како јавен обвинител. Таа е академец од петтата генерација во Академијата за судии и јавни обвинители. Колегите за неа не штедат добри зборови како човек и како професионалец. Срдечна, умерена во тонот и внимателна во изборот на зборови, обвинителката остава впечаток дека е своја на своето. Тоа го објаснува со природата на работата, која е многу сензитивна. Во интервју за БИРН вели дека, ...
За одењето на печалба во странство, или за целосното иселување, се зборува уште во народни песни и приказни од 19 век. Но, ако порано се пеело како цело село испраќа некого на „параходот“ , сега никој не останува во селото кога заминуваат полните автобуси. Во последниве три до четири години, од вкупно 19 дејности, за кои Државниот завод за статистика води евиденција, во 13 има забележано двоцифрено намалување на работната сила. Најмногу ...
Сѐ можеше да очекува Бојан Шашевски, тој септемвриски ден, 2020 година, но не горчлив пораз кога ja однесе својата ќерка во Градскиот парк во Скопје. Убавиот ден надвор намами многу семејства, а неговата ќерка се качи на мини-вртелешката, заедно со уште две деца, на околу 6-7 години. „Почнаа да ѝ зборуваат нешто. Дарија (сѐ уште) не може да им врати, има аутизам. Ја гледаа како се радува на вртелешката, како ја изразува радоста со рацете во вис. ...
Унгарскиот премиер Виктор Орбан годинава ја скрати прославата на 15 Март, Националниот ден на Унгарија, бидејќи мораше да се подготви за патување на југ, да присуствува на невообичаен самит на Организацијата на туркиски држави (ОТД) во Анкара. Тоа е лабав сојуз на земји со муслиманско мнозинство, во кои се говорат туркиски јазици и се состои од четирите централноазиски држави – Казахстан, Киргистан, Азербејџан и Узбекистан, додека Турција, ...
Законите за слободен пристап до информации од јавен карактер, во земјите од Западен Балкан се стари повеќе од една деценија. И покрај тоа што речиси сите земји каде што БИРН врши мониторинг имаат закони што се сметаат за добро формулирани, нивната вредност често е само на хартија, истакнаа говорниците од регионот на панел-дискусијата на БИРН „Слободен пристап до информации од јавен карактер на Балканот: неодговорени повици“. Планираните законски ...
„Така ви требаше, малку ви направија“… порака со ваков контекст била запишана во книгата со впечатоци во Меморијалниот центар на холокаустот во Македонија. Сега веќе ја нема. Кога ќе видат ваков тип пораки, вработените во Фондот на холокаустот ги менуваат книгите што стојат во музејот и во кои посетителите ги внесуваат своите впечатоци. Тоа го прават за да не се шири антисемитизмот понатаму и на идните посетители. Таа куса порака полна со омраза ...
Кога крупен градежник ќе купи нива, логично е да се очекува дека на неа ќе никне зграда. Наскоро тоа може да се случи во населбата Лисиче, каде што двајцата сопственици на познатата компанија „Голден арт“, Роберт Јакимовски и Ивица Јаќимовски, имаат во сопственост пет катастарски парцели со вкупна површина од 1.181 квадратен метар, заведени во имотниот лист како ниви. Тие, со новиот детален урбанистички план што сѐ уште е во подготовка, треба да ...
Тоа што лани уставните судии одлучија дека е неуставно работниците да работат по 60 часа неделно на новите автопатишта, изгледа дека не е доволно силен аргумент за 10 пратеници предлагачи, да се обидат да „протнат“ слична законска одредба. Но, не во посебниот Закон за утврдување јавен интерес и номинирање стратегиски партнер за коридорите 8 и 10 д, туку во Законот за работни односи. Целта ја правдаат со овозможување непречена работа на ...