„Годишно губиме по 20, 30, понекогаш и 40 деца. Некои се селат во странство, други во населбите кон центарот… општината старее“, раскажува Светлана Петровска, директорка на скопското основно училиште „Наум Наумовски Борче“. Големата училишна зграда од три ката, која се гледа од автопатот на влезот во Скопје, се наоѓа во Гази Баба, една од трите скопски општини, која се вбројува меѓу тие со најголемо намалување на бројката на основци во ...
Во јули, кога општинските советници на Всетин, мал град во чешката област Моравија, им наложија на основните училишта под нивна надлежност од септември да ги забранат мобилните телефони во текот на целиот училиштен ден, повторно се отвори дебата на оваа тема. Чешкото Министерство за образование, кое се чини претпазливо избегнуваше да заземе директен став по ова прашање, изјави дека ваквиот потег е де факто невалиден. Министерството образложи ...
Повторно, само неколку дена пред почетокот на новата учебна година, отворена е можноста за штрајк на наставниот кадар. Први септември 2019 година почна со штрајк на наставниците во основните и во средните училишта. Бараа покачување на платите за 25 отсто, а не за пет, како што планираше тогашната владејачка гарнитура. Еден месец подоцна падна и договор – платите се зголемија за 10 отсто. Во 2022 година повторно протестираа, па добија зголемување ...
„Тука воздух нема, а не па столчиња“, револтирано коментира една средовечна жена, додека стои пред амбулантата на скопската Клиника за онкологија. Во просторијата од дваесетина квадратни метри се тискаат четириесетина пациенти. Жената изгледа изнемоштено, бидејќи чека со часови во еден од најтоплите денови. Но, со дијагноза рак, друг избор нема. Не е единствена. Речиси сто илјади пациенти се соочуваат со истите проблеми при секое доаѓање на ...
Маријана Калпацоглу живееше во сенката на Акропол сè додека туристите не ја „избркаа“. „Поради туристичките автобуси и бизнисите за изнајмување автомобили, не можевме да паркираме во областа околу Акропол“, изјави за БИРН, 44-годишната наставничка од Атина. Пред 18 месеци, таа се пресели во областа Кукаки, во грчката престолнина, но и тоа не го смета за вистинско бегство. Прекумерниот туризам „исто така е голем проблем во Кукаки“, рече таа, „не ...
Дали премиерот Христијан Мицкоски има назначено внатрешни и надворешни соработници и кои се тие? Овa едноставно прашање го испративме на официјалниот владин имејл за комуникација со новинари на 29 јули. Владата веќе два месеца нема портпарол, така што можност за комуникација со лице што официјално ја претставува институцијата не постои. На 12-те владини седници досега се именуваа стотина луѓе на директорски позиции и во управни одбори на ...
Јавен превоз што колабира, смет на сите страни, запуштен јавен простор, блокирани јавни претпријатија. Ова се само дел од проблемите со кои се соочува главниот град, а кои ескалираат во третата година од мандатот на актуелната скопска градоначалничка Данела Арсовска, која на оваа функција дојде како кандидатка на тогаш опозициската, а од неодамна владејачка партија, ВМРО-ДПМНЕ. На локалните избори во 2021 година, оваа партија освои најмногу ...
Обвинителството бара Врховен да расчисти со „Талир“ пред да почне да се суди одново | Фото: БИРН Јавното обвинителство не гледа проблем што републичката обвинителка Анита Тополова-Исајловска, поднела барање до врховните судии, со кое, де факто, го минира предметот „Талир“ за нелегалното финансирање на ВМРО-ДПМНЕ. БИРН го праша Обвинителството дали препознаваат судир на интерес поради тоа што сопругот на обвинителката е избран за функционер од ...
Кога во 2020 година, членовите на Судскиот совет го избраа Наќе Георгиев за врховен судија, не штедеа пофални зборови. Го избраа едногласно на листата од вкупно 10 кандидати. Ги доби сите 12 гласа како прворангиран кандидат на листата. Лорета Георгиева, за тогашниот кандидат за врховен судија рекла дека е „прекрасна личност и професионалец“. Ханиф Зендели говорел дека станува збор за кандидат со „морални и професионални вредности“, а за ...
За него пишуваа „Њујорк тајмс“ и „Гардијан“. Беше еден од десетте режисери што во 2022 ги препорача угледниот американски магазин „Вараети“(„Variety“). Дистрибутери на неговите филмови се продукциските гиганти „Focus features“ и „Universal pictures“. За австралиско-македонскиот режисер Горан Столевски, светската критика не штеди пофални зборови, претставувајќи го безмалку како режисерска „егзотика“, особено во портретирањето на луѓето од ...
Републичката обвинителка Анита Тополова-Исајловска бара од врховните судии да го укинат решението со кое се одобрува обвинението во случајот „Талир“ на специјалното јавно обвинителство за нелегалното финансирање на ВМРО-ДПМНЕ, дознава БИРН. Информацијата ја потврдија од највисокиот суд. Велат дека предметот е примен и распределен кај судија известител. Тополова-Исајловска, во јуни потпишала барање за вонреден правен лек (барање за заштита на ...
Владата планира да го смести новото Министерство за енергетика, кое го води министерката Сања Божиновска, во подзаборавената зграда од проектот „Скопје 2014“ што неофицијално се нарекува Палата на Зевс поради неговата статуа на кровот. Барокниот објект во центарот на Скопје, подигнат спроти хотел „Бристол“, почна да се гради во 2013 и првичната идеја беше таму да се смести централата на државната фирма за производство на струја, Електрани на ...
Речиси една третина од сите идентификувани жртви на трговија со луѓе во Македонија се деца, покажаа податоците што неодамна ги сподели Националната комисија за борба против трговија со луѓе и илегална миграција за периодот од 2001 до 2021 година. Овие бројки ги потврдуваат и од самоодржливата организација Отворена порта. Превенцијата и едукацијата имаат клучно место во работењето на оваа организација преку својата СОС линија, како и бројни обуки ...
ЈСП треба да воведе нов слоган: „Секој ден нова авантура“. И нема да згрешат. Само што таа авантура не подразбира ништо возбудливо, туку е вознемирувачка и фрустрирачка. Урнисани планови за доаѓање на работа, за собирање дете или за завршување какви било обврски што вклучуваат јавен превоз неизбежно предвидува нервоза, чувства на бес и немоќ. Сѐ почесто, користењето на јавниот превоз во Скопје е искуство под секое достоинство. Автобуси има сè ...
Во 2022 година, „Ливија“, албанска студентка во Франција, слета на меѓународниот аеродром во Тирана со 30.000 швајцарски франци (над 30.000 евра) скриени во појас врзан околу нејзината половина. Се сеќава дека била вознемирена, но, сепак, успеала без проблеми да го помине обезбедувањето на аеродромот. На други две патувања до Тирана, таа прошверцувала вкупно 40.000 швајцарски франци (над 40.000 евра). Ливија, чие име е сменето за да се заштити ...
Анѓелче Гушев плови по Вардар 15 години. Како старешина на извидничкиот одред „Димитар Влахов“, тој е еден од предводниците на вардарската регата „Гемиџии“, манифестација што се одржува еднаш годишно. Најчесто се плови од Велес до Гевгелија, но годинава, од 20 до 26 јуни, современите гемиџии патуваа сѐ до Солун, рекреирајќи го трговскиот пат од 19 век, кога велешките стоки на овој начин стигнувале до големиот солунски пазар, а оттаму се носеле ...
Враќањето на државните реклами во приватните медиуми беше една од најголемите промени што се случија во домашната медиумска регулатива од почетокот на годинава. Тоа го забележува и Центарот за развој на медиуми, организација што долго време ја проучува медиумската сцена во земјава, во својот прв квартален извештај од мониторингот на носителите на одлуки во оваа сфера. Извештајот, кој беше издаден минатата недела, е насловен „наместо системски, ...
„Се чувствувам многу осамено речиси две години. Како што тргнаа работите, сега немам пријатели, ама во ред сум со тоа“, изјави за БИРН, Вангелис (49), грчки дизајнер и видеоуредник. Вангелис е разведен и има едно дете, но нема добри односи со семејството. Вели дека тешко стекнува пријатели и ја исклучува можноста за идни романтични врски со жени. „Не можам да развијам значајна комуникација со повеќето луѓе. Мислам дека не можам да најдам партнер ...
Наташа Јанчиќ-Менкоски најмалку еднаш месечно ја води својата шестгодишна ќерка, Петра, на Универзитетската клиника за респираторни заболувања кај децата во Скопје, бидејќи нешто кај неа предизвикува алергиски ринитис, односно поленска треска. Можеби инфекција, но најчесто тоа е загадениот воздух. Наташа, со куп медицински документи во рацете, нервозно чека. „Оваa документација не е од една година, туку за само од неколку месеци“, вели таа. ...
„Фентанил, Дух, Зуромин – овие зборови се симболи за отровот на 21виот век. Тоа се фентанилот и други наркотици, кои имаат смртоносни последици низ светот и во Полска“, рече Доналд Туск во видео изјава објавена на Х (поранешен Твитер) на 25 јуни. „Никој што е вмешан во оваа проклета дејност со наркотици нема да биде безбеден. Ќе ги фатиме. Тоа ви го гарантирам“, вети полскиот премиер. Видеото на Туск следеше по апсењето на пет лица, вклучително ...
Во близина на Рекорд, во центарот на Скопје, кафуле што гледа кон главната улица користи една од градските чешмички за вода како маса на која муштериите пијат кафе. Чешмата не функционира уште од пред отворањето на кафулето, кое работи речиси три години. „Сакавме да ја пуштиме чешмата и се јавувавме по институции. Испадна дека чешмата е исклучена бидејќи некој изградил цел систем за да краде вода од неа“, ни раскажа еден од сопствениците на ...
„Пензионери, багеристи, бравари, мајстори за гипс-картон… За сите нив заедничко е тоа што имаат празни сметки“. Со овие зборови, судијката за организиран криминал и корупција, Даниела Димовска ја почна објавата на пресудата за дванаесеттемина луѓе и фирми што признаа вина oд вкупно 40-тина обвинети во предметот за даночно затајување „Синџир“. Тоа е еден од предметите на Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција со најголема ...
Рачните часовници денес повеќе служат да го покажат имотниот статус отколку точното време. Впрочем, дигиталните часовници на телефоните се далеку попрецизни и од најдобриот „ролекс“ и од најскапиот „патек филип“. Оттаму се подразбира интересот на јавноста за скапите часовници што новиот премиер Христијан Мицкоски ги пријави во имотниот лист во Антикорупциската комисија. Според информациите што тој ѝ ги дал на Антикорупциска, премиерот поседува ...
Kога во февруари годинава се подготвуваше теренот за пролетните претседателски и парламентарни избори, Државна изборна комисија пресмета рекордна сума пари наменета за платено политичко рекламирање. Тогаш пресметките покажаа дека за двојните избори од буџетот за медиумите ќе се издвојат 10,6 милиони евра. Но, два и пол месеца по завршувањето на гласачкиот процес, овие пари ги нема. Од Државната изборна комисија велат дека досега се исплатени ...
Да се најде Стојанче Ангелов во канцеларија е реткост, особено во летниот период, а уште повеќе во лето како сегашното, во кое брановите на пожари и на силни невремиња не доаѓаат наизменично, туку се испреплетуваат (Серта, на пример, продолжи да гори додека скопски Аеродром се поплавуваше). Честите теренски посети, пренесувани во живо или споделувани на социјалните мрежи, станаа главна карактеристика на неговото досега тригодишно директорување ...
Во дворот на објектот што личи на стар студентски дом, дваесетина Непалци одмораат по напорниот, речиси десетчасовен работен ден на едно од скопските градилишта. Сонцето полека ја губи силата, па седењето надвор е многу попријатно, отколку жешкиот воздух во собите каде изминатите два месеца живеат овие луѓе. Дојдени се на печалба во земја, за која низ смеа потврдуваат дека не знаеле ни каде се наоѓа, се додека не нашле работа тука. Процесот бил ...
Досегашниот тек на летото во Македонија беше на бранови: топлотен бран уште пред почетокот на календарското лето, па бран невремиња на крајот на јуни и почетокот на јули, па уште посилен топлотен бран проследен со силни пожари на отворено. Во ваква состојба климатските експерти веќе не мораат да предупредуваат за „можните“ последици од промените на климата, бидејќи тие веќе се случуваат и се очигледни. Едно од најважните прашања во моментов е ...
Досегашниот тек на летото во Македонија беше на бранови: топлотен бран уште пред почетокот на календарското лето, па бран невремиња на крајот на јуни и почетокот на јули, па уште посилен топлотен бран проследен со силни пожари на отворено. Во ваква состојба климатските експерти веќе не мораат да предупредуваат за „можните“ последици од промените на климата, бидејќи тие веќе се случуваат и се очигледни. Едно од најважните прашања во моментов е ...
Активисти беа напаѓани во медиуми, се организираше голем протест пред Соборниот храм во Скопје, „паѓаа“ тешки зборови и се ширеше говор на омраза низ социјалните мрежи. Конзервативни групи ги напаѓаа ЛГБТ-активистите и трансродовите луѓе, односно оние што се идентификуваат со различен род од полот што им бил одреден при раѓањето. Повод за жестоката дебата минатата година беа предлог-законите за матична евиденција и за родова еднаквост. Додека ...
Првиот сериозен топлотен бран годинава дојде во јуни, уште пред почетокот на календарското лето. По него следуваа невремиња што предизвикаа штети во повеќе градови. Високите температури, како и честите и нагли промени, повторно во јавноста предизвикаа коментари дека „ова лето е како ниедно досега“. Сепак, луѓето што ги проучуваат климатските промени, одамна предупредуваат дека непредвидливоста, како и зачестеноста на т.н. екстремни настани ...