
Скопје
15ᴼ /
15ᴼ



Пренесено од: Дојче Веле Триесетина гимназиски професори по философија, логика и етика во Северна Македонија испратија отворено писмо по повод Концепцијата за гимназиското образование која што беше објавена на почетокот на годината и се води расправа во однос на предложените измени. Тие велат дека „радикално и категорично“ ja отфрлаат понудената Концепција за гимназиско образование. „Многубројни се негативните импликации во однос на учениците, ...
Пренесено од: Дојче Веле Ошвјенчим. Во суштина, ова не е особено важен град. Станува збор за полски град со население од нешто повеќе од 10.000 жители, кој беше окупиран од германскиот Вермахт во 1939 година, а потоа анектиран и преименуван во Аушвиц. Но, денес сите го знаат тоа име. Во оваа област, нацистите го изградија најголемиот германски логор за истребување, концентрациониот логор Аушвиц-Биркенау, во 1941 година. Овде, до крајот на ...
Колективот „Гола планина“ ја презема „Буква“ на 31 јануари, петок, каде „голопланинци“ ќе имаат специјална џем сесија плус музичка селекција по повод четвртиот роденден на овој скопски локал и културно свртувалиште. „Четири години и четирицифрен број денови постои ‘Буква’ во Скопје. На истото место, зад Собрание, под трите брези, со сите повеќе или помалку трајни, но еднакво драги и свои лица. Четири години во служба само и само на културата во ...
Дали и вам ви се расипа интернетот? Не мислам на останување без конекција, туку дека со текот на времето стана без врска? Прашувам зашто сè повеќе корисници пријавуваат дефекти: „теоријата за мртвиот интернет“ е во оптек веќе неколку години, а вели дека наместо луѓето мрежата ја презеле ботовите, додека други пак зборуваат за „зомби интернет“ на кој лутаме заедно со ботовите и вештачката интелигенција, при што разликата веќе никому не му е ...
Колку што човечката заблуда е поголема, толку е освестувањето потешко и потегобно. Колку што е заблуденоста помасовна и подолготрајна, толку помала е веројатноста генерациите родени во нејзините прегратки да дојдат и на мисла да го симнат превезот од очите. И колку што оваа системска заблуда станува посеопфатна и ги плави сите брегови на општеството, толку таа станува единствената можна стварност за нејзините поклоници (колку и таа да е далеку ...
Ширум светот беснеат многу повеќе вооружени конфликти отколку што пробиваат во медиумските наслови кај нас. На пример, според Меѓународниот комитет на црвениот крст, во светот денес има повеќе од 120 вооружени конфликти. Женевската академија (на Правниот факултет на Универзитетот во Женева) мониторира над 110 тековни вооружени конфликти ширум светот. Најмногу вооружени конфликти – 45, се регистрирани на Средниот исток и Северна Африка, а ...
Демократијата е под закана, но мнозинството од нас не го сфаќаат тоа. Веројатно така би можеле да ги опишеме ставовите и расположенијата присутни во најголем дел од земјите на Западот. Силите што се борат против демократијата се појавуваат насекаде, имаат голема моќ и немаат скрупули. Тие што не го гледаат тоа се наивни. „Во овој понестабилен и поопасен свет, демократиите мора да преземат акција“, смета заменик генералниот секретар на НАТО, ...
Пренесено од: Дојче Веле Развојната организација Оксфам на почетокот на Светскиот економски форум во Давос пресмета дека минатата година имало 204 нови милијардери ширум светот. Имотот на супербогатите исто така станува сѐ поголем: нивниот вкупен имот се зголеми од 13 трилиони долари за една година на 15 трилиони долари во 2024 година. Спротивно на тоа, 733 милиони луѓе немаат доволно за јадење - околу 152 милиони луѓе повеќе отколку во 2019 ...
Антропологот Мишел Розалдо пишува дека во споровите меѓу филипинските човекојадци на учесниците не им е битно дали се лаже или се зборува вистина. Тие велат дека „вистината“ помалку зависи од она „што се случило“, а повеќе од начините на комуницирање во кои е „најважно кој зборува, што зборува и на каков начин зборува“. Социјалниот контекст на канибалите, се чини, е ист со нашиот, сценско-капиталистички, предаторски, „макијавелистички“. Николо ...
Минатиот викенд во Ријад се одржа конференција за Сирија на која присуствуваа дипломати од 17 западни и арапски земји. Меѓу нив беа заменик државниот секретар на САД, Џон Бас, шефицата за надворешна политика на Европската унија, Каја Калас, министрите за надворешни работи на Германија, Саудиска Арабија, Катар, Египет, Ирак, Турција и други земји од регионот. На конференцијата се разговараше за меѓународната финансиска помош за Дамаск, која е ...
Се воздржував од прогнози и предвидувања за тоа каква ќе биде новата 2025 година, додека уште се давевме во калта на онаа одвратна 2024 (што се надевам дека неповратно мина), и, се разбира, додека доаѓањето на новата година сè уште беше непроверена гласина. Но денес, кога ги пишувам овие редови, на денот кога се слави Рождеството на нашиот спасител Госпот Бок Јешуа ха Насри – како што тој се викал на арамејскиот јазик на кој зборувал, и како што ...
Додека ги набљудував очајот и забунетоста на либералите низ светот по победата на Доналд Трамп на американските претседателски избори во ноември, имав чувство дека тоа веќе го сум доживеал. Моментот ме врати во 1989-тата година, кога падна Берлинскиот ѕид, што го означи почетокот на крајот на советскиот комунизам и отстранувањето на Железната завеса која ја делеше Европа од крајот на Втората светска војна. Разликата беше во тоа што светот кој се ...
Скопје (архивска фотографија) Пренесено од: Дојче Веле Може ли да биде „европска престолнина на културата” градот, кој во европската јавност одамна ја има освоено титулата „европска престолнина на кичот”? Приказната за номинацијата на Скопје за оваа титула сведочи за парадоксалната состојба на културата во Македонија во последните две децении. Советот на град Скопје донел одлука за номинација за титулава во 2014. Годината е симбол за „Скопје ...
Годинава планетата се загреа за повеќе од 1,5 степени целзиусови, што беше граница која не смееше да се премине ако сакавме животот на Земјата да преживее – или барем да преживее во обликот во кој го познаваме. Тоа го предизвика феноменот Ел Нињо, па откако ќе заврши, планетата (веројатно) ќе се излади малку додека повторно не ја помине границата од 1,5 степени во однос на прединдустрискиот период. За пеколните температури, сушите, поплавите и ...
Сали Руни, авторката на „Нормални луѓе“ и сега на „Интермецо“, често ја нарекуваат „глас на генерацијата“. Но, таа е само последната во низата автори кои ја добиле оваа титула. Во 1991-та година, романот на Даглас Копланд, „Генерација Икс“, наводно го направи „глас на генерацијата“. Гледајќи наназад, првиот и единствен роман на Џ. Д. Селинџер, „Ловецот во 'ржта“ (1951), делуваше како глас на генерацијата од тоа време и оттогаш остана близок кај ...
Една четвртина од припадниците на генерацијата З, на возраст од 18 до 27 години, попрво би повикале електричар отколку сами да сменат светилка, покажало најновото истражување спроведено во Велика Британија. Тие плаќаат и до 1.300 фунти годишно за мајстори за мали поправки во домот, како што е промена на светилка, покажува истражувањето, а пренесува британски „Телеграф“. Причината поради која не сакаат сами да сменат светилка е тоа што ...
Не е прашање дали Марк Закерберг ќе ја прекине проверката на фактите. За таа одлука можеби и има некое оправдување, но далеку поголема е опасноста Фејсбук и другите социјални мрежи да ја прекинат, ограничат или на друг начин да ја попречат демократската дискусија и активизмот за човекови права и слободи. Исто така, останува отворено прашањето колку на овој начин ќе се охрабрат центрите за продукција и распространување на дезинформациите да ја ...
Листата на Форбс „Милијардери во реално време“ открива и дека уште живееме во капиталистички патријархат. На листата на милијардери од почетокот на 2025 нема ниту една жена во првите 16 милијардери кои „тежат“ над 100 милијарди долари! На листата од околу 250-тина милијардери кои тежат од 10 до 100 милијарди долари ќе наидете на неколку десетици жени, но убедливото мнозинство од нив го стекнале богатството како наследнички или преку развод. ...
За да го разбереме стравот од можноста руската војна против Украина да ескалира во нуклеарен конфликт, треба да се вратиме на самите почетоци, каде што се поставени темелите на кризата. Димитри Медведев, поранешен претседател на Русија и денешен заменик-претседател на рускиот совет за безбедност, ја артикулираше улогата која се наоѓа во основата на руската агресија на почетокот на 2023-тата година: „Верувам дека НАТО нема директно да се меша во ...
За да најдат храна во темнината, китовите што нуркаат се потпираат на нивниот вграден сонар, кој ги одбива звучните бранови од потенцијалниот плен за да ја открие неговата локација. За нив пластичните отпадоци што пловат во океанот исто така може да „звучат“ како вкусни лигни. Една нова студија посочува дека пластичните остатоци, како најлонските кеси, имаат неверојатно слично „ехо“ како лигните - веројатно поради некоја комбинација на нивната ...
Најпосетуваните википедија-страници во 2024 година ги рефлектираат клучните личности, настани и културни моменти што ја одбележаа годината. Додека „Чет-ГПТ“ беше најпосетуваната статија минатата година, „Смртни случаи во 2024 година“ се најде на врвот на годинашната листа, тренд што често се забележува во изминатата деценија. Освен тоа, политичките теми го зазедоа централното место. Подолу ви ги прикажуваме статиите што имаа најмногу прегледи на ...
2024 година го затекна судството во Македонија во многу лоша состојба и потонато во провалија. Судскиот совет и тој на обвинителите се пред колапс и партизација, функционерите повеќе се казнуваат од меѓународните отколку од судовите во земјава, а промената на власта се чини дека ги „охрабри“ обвинителите да извадат од фиоки некои предмети за поранешните функционери на ДУИ и СДСМ, пишува Порталб.мк. Судски совет: Од лошо на полошо Првиот месец од ...
Северна Македонија за првпат во својата историја во 2024 година избра жена за претседател, но годината што ја оставивме зад нас беше обележана со различни проблеми на полето на (не)еднаквоста. И покрај очигледниот напредок, суштинските прашања како што се насилството, дискриминацијата, нееднаквоста, неисполнетите ветувања и многу други продолжија и во текот на целата година. Порталб.мк пренесува дел од главните моменти кои ја одбележаа 2024 ...
Од рубриката „Боли глава“ издвоивме петнаесет највпечатливи изјави од 2024 година. Најгоре се петте главолом шампиони, по нив следуваат десетте аспирини. ГЛАВОЛОМ ШАМПИОНИТЕ ‘Вистината за Македонија’? Се сеќавате на оној проект ‘Вистината за Македонија’? Многу скоро ќе ја видите невистината на тие што правеле околу прислушкувањето и ќе се срамите и ќе излезете да се извините, затоа што во услови на фашистички режими не се следеле и прислушкувале ...
Индустријата за парфеми поминува низ трансформација благодарение на иновациите како вештачката интелигенција. Купувачите сега можат да уживаат во персонализирани мириси, создадени според нивните желби и емоции. На парфеми се трошат повеќе пари од кога било и тие се многу популарни како подароци. Притоа, трендот е: мали марки и индивидуални мириси кои делумно настануваат благодарение на вештачката интелигенција. „Вештачката интелигенција внесува ...
Почнувајќи од крајот на декември и јануари, кога температурите константно се под нулата, водните тела во северните делови на Соединетите Американски Држави и Канада почнуваат да замрзнуваат. Кога мразот ќе достигне дебелина од повеќе од десет центиметри, станува безбедно да се оди по него, а на повеќе од 12 центиметри обично е безбедно за користење на моторни санки. Тогаш голем дел од жителите одат на езерата. На пример, езерото Симко во ...
Бебињата родени од 1 јануари 2025 година се дел од генерацијата Бета, нови генерациски групи кои ги опфаќаат оние родени од 2025 до 2039 година, според истражувачката компанија „Мекриндл“, пренесува Бизнис Инсајдер. Според податоците на компанијата, генерацијата Бета ќе сочинува 16 отсто од светската популација до 2035 година, а многу нејзини припадници ќе го доживеат 22. век. Терминот „генерација Бета“ доаѓа откако основачот на компанијата, ...
Oд 1 јануари во Швајцарија стапи на сила законот за забрана за покривање на лицето на јавни места, познат како „забрана за бурка“, а неговото прекршување може да се казни со парична казна до 1.000 швајцарски франци (1.064 евра). Иницијативата против носење бурка беше одобрена од 51,2 отсто од швајцарските гласачи во март 2021 година, а исклучоците од законот ќе вклучуваат покривање на лицето од безбедносни, временски или здравствени причини, а ...
Виенската филхармонија денеска го одржа својот традиционален новогодишен концерт, почнувајќи ја 2025 година со порака за мир, убавина и хармонија. За првпат во историјата на концертот беше изведено дело на композиторка. „Валцерот Фердинандус“ на австриската композиторка Констанце Гајгер беше премиерно изведен во Златната сала на Музикферајн во Виена, истакнувајќи ја инклузивноста и трајниот дух на културното единство. Проучениот италијански ...
До 7. октомври 2024. израелските напади во Газа убиле повеќе од 42.000 Палестинци. Приближно 60% се жени и деца, а 32% се исклучиво деца. Повредени се повеќе од 97.000. Реалните бројки се поголеми и ќе бидат утврдени дури по откопувањето на телата затрупани под урнатините. Уште до јануари 2024. уништени или оштетени беа 62% од сите домови во Газа, повеќе од 70% од деловната, индустриската и услужната инфраструктура и 84% од зградите наменети за ...