Рубрика: Историја и археологија
Како за кратко Европа остана без луѓе
Автор: Невенка Стојановска
Објавено на 07.09.2023 - 13:00

Луѓето за првпат пристигнале од пределите на југозападна Азија во Европа пред 1,4 милиони години и оттогаш го освојуваат и населуваат континентот, приспособувајќи се на сите можни услови и преживувајќи дури и екстремни климатски промени. Ова беше доминантната теорија за ширењето на луѓето во Европа. Барем, до неодамна...

Една неодамнешна студија на Лондонскиот универзитет Глобал (UCL) објавена во Science го доведува во прашање ова толкување. Имено, научниците укажуваат дека само 300 000 години откако се населиле на континентот, се случил краток, но интензивен леден период кој или ги убил или ги принудил луѓето да заминат од Европа во потрага по поповолни услови за живот.

Тоа што во текот на милениумите по првата колонизација од страна на луѓето, Европа познавала и потопли периоди, но и периоди на интензивен студ е познат веќе подолго време. Досега се сметаше дека овие „микроглацијали“ не биле проблем за нашите предци, кои научиле да ги премостат до клучниот датум од пред 900 000 години, кога трагите од луѓе во Европа повторно стануваат изобилни.

Меѓутоа, со анализа на морските микроорганизми и зрната полен содржани во примерок од талог земен од морското дно во близина на брегот на Португалија, тимот на UCL открил дека барем еден од овие настани имал катастрофални последици врз луѓето кои во тоа време ја населувале Европа. Настанот, кој се случил пред 1,1 милион години и траел околу 200 000 години, довел до пад на температурите – температурата на морето крај Лисабон, на пример, паднала под 6°C, а голем дел од околната земја била сведена на пустини без речиси никаква вегетација. Оваа ненадејна промена на температурите, но и во составот на пејзажот, силно ги погодила групите на ловци-собирачи кои тогаш живееле во Европа, а можеби и сè уште не знаеле да запалат оган или да направат засолниште.

Симулацијата изработена врз основа на овие податоци потврдила дека пред 1,1 милион години климата во медитеранската област станала премногу студена и сурова за опстанокот на нашите предци. Ова, меѓу другото, може да го објасни јазот од околу 200 000 години во наодите на камени алатки. Според студијата, луѓето се вратиле во Европа пред “само” 900 000 години, кога климата станала поповолна, и од тој момент тие го колонизирале континентот и никогаш повеќе не го напуштиле, до ден денес.

Клучни зборови: