Се наоѓате на остров или во мало место покрај море… Или сте во град и одите да пливате некаде во базен, река или езеро…

И започнува болката во увото – на почетокот блага, но во текот на денот или ноќта станува посилна. Кај некои деца, инфекции на увото се јавуваат секоја година, па летните одмори стануваат кошмари. И тогаш е забрането да се капе, да се намокри главата, недела-две, и летниот одмор поминува… Зошто? Ова е прашање што често се слуша.

Што се случува и зошто?

Оптималната pH-вредност на кожата е од 4,7 до 5,75. Неутралната вредност е 7 (таква вредност има чистата вода, на пример). Пониските вредности укажуваат на киселост, а повисоките вредности укажуваат на алкалност, така што здравата кожа е малку кисела. Киселоста на кожата се менува во текот на животот и може да биде под влијание на многубројни надворешни и внатрешни фактори. Овде сме заинтересирани за надворешните фактори, како што е честото капење во море, базен или застоена вода.

PH-вредноста на морето е помеѓу 7,5 и 8,25, така што морето е малку алкално. Во базенот се смета дека правилната pH-вредност на водата е од 7,0 до 7,6. Тогаш најуспешно дејствуваат средствата за дезинфекција, најчесто хлорот. Под влијание на многу фактори, на пример, нечистотија од кожата на капачите, заштитни средства кои се нанесуваат на кожата, нечистотија од околината, тврдоста на водата, pH-вредноста на водата постепено се зголемува и водата станува сѐ поалкална. Како резултат на тоа, ефективноста на дезинфекцијата на водата во базените се намалува, а бројот на микроорганизми се зголемува.

Предупредувачки симптоми

Сите знаеме дека постојат различни типови на кожа (нормална, сува, мрсна, мешана), па така е и со кожата на ушниот канал. Сувата кожа на ушниот канал се карактеризира со често чешање, па оние што чувствуваат такво нешто, ги чешаат ушите. Квалитетот на ушната смола (церумен) зависи и од типот на кожата. Ако смолата е сува, па се спречува природниот процес на самочистење, смолата се акумулира и постепено го затнува ушниот канал или водата останува во ушниот канал по капењето. А потоа има разни обиди за самопомош…

И чешањето и чувството на затнување на увото и механичките (често многу имагинативни) манипулации во ушниот канал поврзани со нарушувањата доведуваат до мали повреди на кожата кои им овозможуваат на микроорганизмите да навлезат во кожата, а со тоа и да почне воспалението, особено ако кожата не е кисела. Поради многубројните нервни завршетоци во ушниот канал, болката може да биде исклучително силна, посилна отколку кај воспаление на средното уво, а џвакањето и допирањето на увото ја засилува. Воспалението може да биде ограничено, што резултира со фурункула или ширење на целата кожа на ушниот канал. Понекогаш има исцедок, а ако кожата е многу отечена или ушниот канал е вообичаено тесен или блокиран со смола, се јавува и наглувост.

Што друго може да биде во прашање?

Инфекциите на средното уво предизвикуваат и болка во увото, но по правило лесно се разликуваат од воспалението на надворешното уво. Тие се ретки (иако можни) во лето, секогаш им претходи настинка или исцедок во назофаринксот, започнуваат со чувство на затнато уво, и никогаш нема чешање во увото, нема болка на допир и при џвакањето.

Промените во зглобната област помеѓу долната вилица и черепот исто така може да предизвикаат болка во увото поради иритација на нервот што се разгранува во ушниот канал. Болките често се шират на пределот околу увото, кон пределот на слепоочницата, окото и лицето, кратки се и прободувачки, се засилуваат при џвакање или по изложување на студен ветер. А воспалението на пулпата на катниците, особено на умниците, ја иритира гранката на нервот што има свои ограноци во ушниот канал, предизвикувајќи болка во увото.

Иако, според тоа, постојат и други причини за болка во увото, луѓето кои се склони кон воспаление на ушниот канал и за кои е наменет овој преглед, лесно ќе направат разлика помеѓу нив.

Како да се спречи воспалението и што да се прави?

Луѓето што имаат сува кожа на ушниот канал и/или склоност да создаваат сув ушен восок што не излегува сам по себе се повеќе склони кон воспаление на ушниот канал. Овие луѓе треба да избегнуваат производи кои ја одмастуваат кожата, како што се сапун и шампон. Во случај на делумно или целосно затнување на ушниот канал со сува смола, се препорачува смолата да се омекне со производи што содржат маслиново масло, парафин и некои други масла или глицерин и дури потоа да се исплакне ушниот канал или да се отстрани смолата со негативен притисок. Во секој случај, луѓето кои се склони кон инфекции на увото треба да одат на одмор со „чисти“ уши.

На крајот на денот, по пливањето во море или во вода, добро е да се измие морската сол и добро да се исушат ушните канали. Задржувањето на водата доведува до оштетување на заштитниот слој на површината на кожата и чешање, како и до намалување на киселоста на кожата, што ја зголемува можноста за репродукција на патолошки микроорганизми. Сушење и закиселување на кожата може да се постигне со капење во мешавина од етанол и оцет во сооднос 1:1, а на пазарот има и готови препарати со сличен состав.

Во случај на чешање, забрането е внесување какви било предмети во ушниот канал (списокот може да биде многу долг), бидејќи често се случуваат мали повреди на површината на кожата, а со тоа и на влезот на патолошки микроорганизми. Исушете го ушниот канал и закиселете го, а чешањето ќе исчезне. Ако кожата на вашиот ушен канал е многу сува, маслиновото масло ќе ви помогне.

Третман

Во случај на болка, исклучително е важно да се започне со лекување што е можно порано. Во 95% од случаите доволна е само терапија со капки, а не орални антибиотици. Како по правило, се користат капки кои содржат комбинација од еден или повеќе антибиотици и кортикостероиди. Важно е капките да се стават во чист ушен канал, затоа повторно ја нагласуваме важноста на прегледот пред одмор. Во случај на појава на секрети во ушниот канал, потребно е да се исплакне со кисел раствор пред инстилација. Лекот обично се капнува три пати на ден по пет капки, а многу е важно терапијата да се продолжи најмалку три дена откако ќе престанат болките. За време на третманот потребно е да се избегнува капење, односно мокрење на главата и увото, а по заздравувањето да се спроведат сите опишани мерки за да се избегне повторување на воспалението.

Автор: прим. д-р Борут Марн/ оториноларинголог

Извор