Музиката игра важна улога во нашите животи: комуницираме преку музика, тука е кога сме тажни, кога сме среќни, кога сакаме да се опуштиме.
Уште пред да проговорат, децата на свој начин комуницираат преку мелодија. Тие пеат и танцуваат. Сепак, се чини дека музиката и уметноста не се многу високо на листата со приоритети во нашиот образовен систем. Барем не толку колку што треба.
– Музиката игра исклучително голема и важна улога во нашите животи. Со музика се опуштаме, комуницираме, музиката е дел од нашиот живот кога славиме нешто, кога сме тажни, кога сакаме да се опуштиме, кога учиме… Музиката е присутна во образовниот систем преку часови по музичка култура, музички секции, воннаставни активности, хорско пеење, оркестар. Ако ме прашате како професионалец дали е ова доволно или дали е доволно присутно во сите циклуси на образование, одговорот секако ќе биде не. Меѓутоа, ако на секоја професија ѝ поставиме слично прашање, сигурно ќе има сличен одговор. Потребно е да се направи баланс и да се најде вистинската мера за детето, ученикот да не биде „заробеник на нашите желби“ – вели Мирјана Смрекар, музички педагог и советник за образование од Ниш.
Мирјана вели дека треба да размислуваме така што ќе се стремиме да создадеме општествена средина во која ќе се негуваат вистинските вредности во однос на музиката, соодветни на возраста.
Дека музиката е навистина важна во нашите животи се согласува и Валентина Диниќ. Таа смета дека музичката култура треба да има подобро место во образовниот систем и препорачува неколку чекори во таа насока.
– Прво, потребно е да се нагласи важноста на музиката како дел од целокупното образование, а потоа да се подобрат образовните планови и програми за музиката да се интегрира во редовните училишни активности од прво до деветто одделение, преку повеќечасовен неделен фонд. Тоа би подразбирало поголем број квалификувани наставници по музика, обезбедување соодветни ресурси и инструменти, опремени училници. Исто така, важно е да се поддржат воннаставните музички активности и учеството на фестивали со цел да се развие интерес за музика и да се обезбеди можност за талентирани студенти да се истакнат како изведувачи.
Како образовен советник, Мирјана Смрекар имаше можност да види колку нејзини колеги работат и посети многу музички паралелки во основните и средните училишта.
– Можам да кажам дека има прекрасни воспитувачи, професионалци кои својата работа ја вршат на најдобар можен начин во различни услови. Повеќето наставници имаат пристап до дигитални содржини што ги користат или можат да ги користат во наставниот процес. Најлошата можна опција е ученикот да биде пасивен набљудувач на часот – смета Смрекар.
Деновиве многу се зборува за тоа дали музиката што ја слушаме, а ја слушаат младите, има некакво лошо влијание врз нив и нејзината улога во сето она што ни се случува. Повеќето родители им дозволуваат на своите деца да слушаат музика што не им одговара, верувајќи дека не може да им наштети и сеќавајќи се на лошата музика што „сите ја слушавме додека растевме“. Но, дали е тоа навистина така?
– Комплексно е прашањето за влијанието на музиката врз младите. Музиката има моќ да инспирира, мотивира и изразува различни емоции. Сепак, некои стихови или содржини во музиката може да имаат негативно влијание доколку промовираат насилство, нездраво однесување или дискриминација. Важно е и наставниците и родителите да бидат свесни за музиката што ја слушаат децата и да им дадат насоки за избор на содржини што промовираат позитивни културни вредности. Исто така, важно е да им се даде простор да зборуваат за музиката и нејзиното влијание, со цел да се развие нивната критичка свест – рече Диниќ.
Мирјана смета дека би било од голема корист на децата да им се понудат повеќе образовни и музички програми соодветни на возраста во медиумите, педагошки концерти, училишни состаноци, концерти на врсници на учениците од музичкото училиште.
– Улогата на сите нас е да донесеме промени. Ако разбереме кои се приоритетите во општеството и дека музиката може да ни помогне да изградиме подобро и побезбедно општество, тоа треба да биде приоритет. Кога велам сите ние, мислам на медиумите и на целиот општествен контекст. Улогата и важноста на секој треба да се сфати сериозно, од родителите во домот, преку воспитувачите кои на детето ќе му понудат соодветна музичка содржина, па до наставниците кои со својот музички вкус влијаат и врз формирањето на музичкиот вкус на детето.
912