Никогаш во историјата на човештвото човекот не живеел побрзо, полесно или поедноставно отколку што живее денес. И парадоксално, од друга страна, луѓето се сè помалку среќни, сè помалку слободни и помалку способни, како во воспитувањето на децата така и во справувањето со себеси.

И техниката, и технологијата, и медиумите на човекот му понудија илузија во која лесно ги надминува проблемите, а всушност живее растргнат помеѓу реалноста и тој медиум, виртуелен свет на кој му стана роб. Имаме сè помалку време за семејството како заедница. И во тоа лежи основната причина зошто не успеваме да им помогнеме на нашите деца да ја изберат вистинската страна на животот и причината што сите тие стапици на растење, од кои многу постоеле порано, стануваат поактуелни денес од кога било.

Едно од нив е прашањето за родителскиот авторитет. Неверојатно е тоа што родителите кои стапуваат во брак од љубов и имаат деца од љубов, во еден момент стануваат ривали. Наместо да бидат партнери, тие се претвораат во ривали. И тоа е една од најголемите причини зошто семејството го губи чувството за заедница и зошто оние проблеми што некогаш не беа проблеми сега стануваат големи.

Знаеме дека основната улога на родителите е да им помогнат на децата да го препознаат својот потенцијал, да водат здрави навики и да ја изберат вистинската страна на животот наместо помрачната, полошата што им се нуди.

Квалитетот на времето што родителот го поминува со детето игра главна улога во ова и е многу поважен од квантитетот

Имате родители кои се со децата по цел ден, а потоа повторно ништо од тоа. Квалитетот на врската е тој што ја одредува судбината на детето. Ако ги охрабруваме нашите деца да се однесуваат здраво и одговорно, ако ги фалиме, ги галиме гледајќи ги в очи, тоа исто така ќе им помогне да ја развијат својата внатрешна мотивација за да бидат уште подобри.

Меѓутоа, современиот човек извади сè надвор и ја сврте својата свест кон надворешноста. Постојано го очекува сензација, награда, аплаузи, рефлектори, па така и направивме со децата. Ги направивме робови. На почеток ги третираме како божество, даваме и правиме сè за нив, а потоа започнува условувањето.

Грешки во исхраната

Родителите тука прават многу грешки. Наместо да ги остават децата да ги обработат оброците спонтано, тие ги забрзуваат и условуваат. Постои познатата формула „ако – тогаш“. АКО изедеш малку моркови и бело месо, ТОГАШ ќе добиеш ова или она. А децата, родителите треба да го запомнат тоа, учат по модел и впиваат сѐ. За помалку од седум дена ќе добиете одговор во форма на формулата „Ќе јадам – ако“. Тука започнува еден маѓепсан круг, игра во која истрајуваат огромен број родители. Најдов директна корелација во врска со овие диететски манипулации, со подоцнежна анорексија, булимија и други нарушувања во исхраната.

Како треба да се направи?

Постојат трпезарија и маса. Таму се јаде. Не дозволувајте децата да јадат и пијат на друго место освен на масата, ниту сопругот да пие пиво и да јаде пред телевизор и компјутер. Да го вратиме достоинството на заедничката трпеза бидејќи тоа е моментот кога квантитетот се претвора во квалитет. Кога ќе се погледнеме в очи, му овозможуваме на детето искрено да признае дали згрешило или му ја отвораме вратата да праша нешто што не сакало да го праша.

Ако формираме заедничка трпеза, важно е да го избегнеме следново. Мајките треба да престанат да истураат храна во чиниите на членовите на семејството.

И како да се направи тоа? Па, треба да се договориме. Сите сме на масата, на која родителите се потрудиле да подготват сѐ и велат: Еве, ова е она што го имаме денес за јадење и земи колку што ти се јаде. На овој начин детето полека ќе стане одговорно да го јаде тоа што ќе го стави во чинијата. Уште поважно е да нема притисоци, уцени, манипулации и храната да му угоди на детето и да ужива. И тоа е целта. Родителите не се свесни за ова. Треба да ја вратиме спонтаноста во оброкот.

Што друго е важно?

Никој никогаш не треба да стане од масата пред сите членови на семејството да го завршат оброкот. Денес имаме ситуација која не личи на заедништво, а како таква станува пречка за комуникација во семејството. Нема спонтаност, пријатност, радост. Тој заеднички оброк е една од најчестите замки за кои многу луѓе не се свесни.

Екранот може да се спореди со кујнски нож

Не можете да замислите кујна без нож. Што и да правите, ќе ви треба. Но, на истиот тој нож, ако сте невнимателни, може да се исечете и повредите. Вака треба да ги разбереме екраните и што се случува на нив.

Компјутерите се феноменални уреди кои ни помагаат да живееме полесно, но само АКО знаеме да ги користиме. Сета оваа техника и технологија треба да ни служи, а ние не треба да ѝ робуваме. Важно е да го препознаеме тој момент кога ја преминуваме линијата во која ни служат дигиталните уреди и наместо тоа ние почнуваме да им служиме ним.

Ова најдобро се гледа во видеоигрите. Тие навистина немаат елементи на играта. Имаат елементи на забава, војна, возбуда, ривалство, но немаат радост. А радоста е основниот елемент на играта. Терминолошки гледано, видеоигрите се погрешен термин.

Што треба да се направи?

Принципот на полна и празна чаша. На децата треба да им се помогне да ја откријат радоста на животот преку игра. Да вежбате различни вештини, да развиете хоби и интереси. Но за тоа треба да се потрудиме и да вложиме напор. Не е доволно само да ги однесете на англиски и со тоа да ја тргнете грижата од себе. Мој совет е: седнете со нив, гледајте што гледаат, играјте што играат, потоа обидете се да разговарате со нив.

Огромен број родители всушност подлегнуваат на притисокот на децата кои несвесно, затоа што другите имаат нешто, и тие го сакаат тоа и потоа ги притискаат родителите кои потоа доаѓаат и ми велат: „Не можам да дозволам моето дете да биде единственото…“ И тогаш им велам: „Вашето дете треба да биде единствено. Во нешто добро, убаво. Нека биде лидер во тоа“.

Автор: Д-р Влајко Пановиќ
Извор



912

X