Замислете мало девојче кое интензивно ги доживува бурните расправии на нејзините родители.

Типот на адаптација на таткото е драматичен. Во конфликтите со мајката има драматични ефекти, вика, ја треска вратата, го напушта семејството.

Мајката има плашлив тип на адаптација. Се тресе, понекогаш е замрзната, изгубена. Нејзината одбрана е покајничка. По првиот бунт, таа се потчинува на таткото и неговиот насилен темперамент, потклекнувајќи на неговата волја.

Таа е отсутна со денови, изолирана од себе и од своите деца.

Тоа мало девојче се чувствува загрозено. Нејзиниот татко се заканува со неговото драматично однесување. Нејзината мајка се заканува со своето страдање.

Нема кој да се грижи за нејзината вознемиреност.

И таа одлучува дека не сака да биде како мајка ѝ. Никогаш, никогаш!

Кога детето ќе донесе одлука дека не сака да биде како мајката или таткото („никогаш!“), доаѓа до раскол во моделот на мајката или таткото, но има поделеност кај детето.

Мајката, во овој пример, се дели на слаба и силна мајка, но и детето, поради зависноста од мајката во градењето на својот идентитет, се дели на слабо и силно „јас“.

Детето се фиксира на делумното доживување од мајката и себеси.

Почнува да ја гледа мајката само како слаба, очајна, подредена жртва.

Таткото само како напаѓач, силен и доминантен.

А себеси како силна, способна и независна.

И така почнува неволјата.

Затоа што тоа дете дефинитивно ќе се гледа себеси како поспособно од неговата мајка и ќе преземе одговорност за неа. Ќе се скара со татко си. И ќе има низа штети во таквиот однос. Но, тоа не е целосната неволја.

Тоа дете ќе се поларизира околу еден пол: јас сум силна и можам сама, или оној другиот пол (јас сум слаба и ми требаат други), па целиот спектар помеѓу тие два пола ќе биде потиснат.

(Значи, со разделување на дел од себе, личноста ќе остане незрела, со незрели механизми за справување.)

Тоа дете ќе ја потисне својата ранливост и ќе се развие себеси околу идејата: Можам сè сама, јас сум силна.

Во животот, таа личност, токму поради поделеноста и поларизацијата, ќе се опкружи со слаби луѓе кои треба да се спасат, исто како нејзината мајка. И ќе се троши во спасувањето на својата сестра, брат, партнер, пријатели, колеги, соседи, сопствените деца… уште потиснувајќи го и кинејќи го тој дел од себе што е ранлив, слаб, исплашен, што страдал, што е лут и тажен. И на кој, толку многу, сѐ уште му треба стабилна мајка.

Спасувајќи ги другите, таа личност несвесно ќе чека некој да ја спаси во внатрешниот дел. Ќе чека некој да ѝ помогне, да ја утеши, да ѝ ги избрише солзите, да ѝ го олесни животот. И таа ќе се лути што никој не е тука за неа, но нема да може да побара помош или, ако побара – да добие помош. Можеби ќе бара „стабилна мајка“ во партнерот, но нема да добие помош од тој „стабилен партнер“, па некако ќе ги девалвира неговите капацитети.

И не може да се живее долго така.

Бидејќи потиснатата ранливост бара многу енергија за да остане потисната на нашето дно.

И тоа не чини многу.

Тие цени ги плаќаме со нервози, депресии, опсесии, физички болести.

И кога-тогаш, ќе се скршиме.

И тоа пукање, колку и да е страшно и болно, е можност за пресметка и интеграција.

Тоа е можност да се лекуваме, а тоа значи да се спојат одвоените делови од себе во една целина.

Воопшто не е лесно бидејќи отпорот да го прифатиме одвоениот дел од себе во нашата прегратка е голем, но, на крајот на краиштата, тој е единствениот правилен, по мерка и соодветен дел од нас.

Автор: Љиљана Милиќ, психолог

Извор



912

X