Во едно револуционерно откритие, научниците открија децениска мистерија за мразот на Антарктикот, фрлајќи светлина врз неговата претходно неразбирлива формација.
Во пространоста на Веделското Море на Антарктикот, каде што владее ледениот стисок на зимата, лежи загатка што ги збунува научниците со децении. Станува збор за отворена дупка, која понекогаш се отвора во близина на потопениот врв познат како Maud Rise, откривајќи ја студената морска темнина долу.
Овој мистериозен феномен, кој за прв пат е забележан во 1974 година, му пркоси на лесното научно објаснување со својата спорадична појава.
Меѓутоа, последниве години, парчињата од таа ледена сложувалка почнале да си доаѓаат на свое место.
Со комбинација на најсовремена технологија, вклучувајќи сателитски снимки, пловечки автономни инструменти, па дури и туљани опремени со сензор, научниците тргнале во потрага да ги дешифрираат тајните на загадочната полинија (област на отворена вода опкружена со морски мраз) покрај Maud Rise.
Клучната состојка што недостасувала
Транспортот на Ekman бил суштинска состојка што недостасувала… за да се одржи мешањето на сол и топлина кон површинските води, објаснува океанографот Alberto Naveira Garabato од University of Southampton во Велика Британија. Овој процес, поттикнат од отпорот предизвикан од ветрот, игра клучна улога во одржувањето на рамнотежата на сол и топлина неопходни за формирање на споменатата полинија.
Транспортот на Ekman се случува кога површинските води на океанот ќе се најдат под влијание на силата на триење што делува на нив преку ветрот. Како што дува ветерот, тој создава сила на триење на површината на океанот што ги влече со себе горните 10 до 100 m од водената колона.
За разлика од вообичаените полиња кои се наоѓаат во близина на брегот на Антарктикот, полинијата Maud Rise е ретка глетка, бидејќи се јавува подалеку од брегот од вообичаеното. Неговото повторно појавување во 2016 и 2017 година, со големина колку американската сојузна држава Maine, го привлече вниманието на научниците ширум светот, што поттикна серија истражувања за неговото потекло и упорност.
Комплексна интеракција и совршени услови
Новото истражување, објавено во списанието Science Advances, откри комплексна интеракција на фактори кои придонесуваат за постоењето на оваа полинија. Силната кружна струја што го опкружува Веделовото Море, во комбинација со турбулентните вртлози што пренесуваат сол, создале совршени услови за формирање и опстанок на оваа полинија.
Тоа издигнување помага да се објасни како може да се стопи морскиот мраз, вели океанографот Fabien Roquet од шведскиот Gothenburg University, објаснувајќи ја важноста на солта во процесот.
Навистина, способноста на солта да ја намали точката на замрзнување на водата е од клучно значење за спречување на полиња од целосно замрзнување.
Разбирањето на механизмите зад полинијата на Maud Rise не е само поттикнато од научната потрага по решение за мистеријата. Ова има импликации за иднината на морскиот мраз на Антарктикот, па дури и за глобалните климатски обрасци. Како што климатолозите предвидуваат посилни и почести зимски ветрови на Антарктикот, појавата на големи полиња како што е Maud Rise може да стане почеста во наредните години.
Отпечатокот на полинија може да остане во водата многу години… Тие можат да го променат начинот на движење на водата и начинот на кој струите ја пренесуваат топлината на континентот, забележува климатологот Sarah Gille од American University of California во San Diego, нагласувајќи ги далекурочните последици од овие ледени феномени.
Извор: Science Alert
