Во првата година од мандатот, Ислам Абази ретко се појавуваше во јавност. Одржа само една прес-конференција, а од неговиот тим најчесто испраќаа соопштенија. Една година, според професор Калајџиев, е малку да се даде оцена, но тој лично не очекува ништо бидејќи смета дека и самиот избор бил пораз., објави slobodnaevropa.mk.
„Истражна постапка против 23 лица осомничени за трговија со дрога и оружје“. Со овој наслов во петокот (24 ноември) Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК) објави соопштение дека по повеќемесечна предистрага, била спроведена акција во охридско-струшкиот регион против криминална група која се занимавала со неовластено набавување и продажба на наркотична дрога и оружје.
Ова е и најчестиот начин како Обвинителството за организиран криминал комуницираше со јавноста изминатата година откако со него раководи Ислам Абази. Тој на чесло во Обвинителството ја наследи Вилма Русковска и дојде од гостиварско Вишо обвинителство, а неговиот избор во ноември лани беше во фокусот на јавноста откако врз целиот процес имaше сомнежи за политички влијанија.
Една година подоцна, од медиумските архиви речиси и да не може да се „ископаат“ објави од јавни настапи и изјави на Абази. Затоа, на пример, неговото појавување на судското рочиште за изрекување на пресудата за поранешниот генерален секретар на Владата Драги Рашковски, кому му се судеше за злоупотреба на службената положба и перење пари, беше и вест за новинарите.
Соопштенијата, пак, што ги објавуваа од ова обвинителство изминатата година најчесто беа за истраги, од кои голем дел поврзани со даночни измами и трговија со дрога и оружје.
Професорот по кривично право од Правниот факултет во Скопје, Гордан Калајџиев, коментирајќи ја првата година од четиригодишниот мандат на Абази, вели дека не очекува многу.
„Реално гледано, една година не е доволен период за да се мерат, да бидат видливи резултатите на еден обвинител со оглед на тоа што можно е добар дел од предистраги што ги почнале уште да не се видливи за јавноста. Меѓутоа, искрено да ви кажам не очекувам ништо затоа што мислам практично дека изборот на обвинителот за организиран криминал беше последниот, можеби и најголемиот пораз што го доживеавме од аспект на сите овие неуспеси во казненото правосудство“, вели Калајџиев за Радио Слободна Европа.
Јовески – Абази ефикасно раководи со ОЈО ГОКК
За оценка на работата на Абази, прашавме и во Јавното обвинителство и кабинетот на републичкиот обвинител Љубомир Јовески, кој смета дека Абази, од неговото назначување ефикасно раководи со ОЈО ГОКК.
„Тој изврши темелна анализа и реорганизација на работните процеси, со цел отстранување на дел од слабостите констатирани во периодот пред неговото стапување на функцијата. ОЈО ГОКК постапува во согласност со своите законски надлежности, за што потврда е последниот извештај од Европската комисија во кој се нотира напредок во борбата против организираниот криминал, тероризмот и насилниот екстремизам, кои сите во основа се надлежност на ОЈО ГОКК“, велат од Јавното обвинителство.
Калајџиев – Корумпиран систем псотавен на погрешни темели
Изборот на Абази на 7 ноември 2022 година влезе во историјата на правносудскиот систем на земјава бидејќи за првпат беше направен со непосредно гласање од обвинителите од цела држава, модел што се воведе со новиот Закон за јавно обвинителство.
Промената на моделот, вели професорот Калајџиев, даде некакви надежи за промена на приказната за зависноста на обвинителството од политичката и бизнис елитата. Меѓутоа, според него, се случило фијаско бидејќи се покажало дека дури и кога самите обвинители избираат, тие на крај го вршат изборот по нарачка.
„Можете да замислите дека ако самите обвинители не може слободно да го изберат главниот обвинител за организиран криминал, што останува за влијанијата што можат да ги примаат и да бидат не само од политички причини, од лукративни, од застрашувања, страв во конкретни случаи. Тоа значи дека системот е толку корумпиран и поставен на погрешни темели што практично немаме право да имаме очекувања од него. Разумен човек од овој систем не може да очекува ништо“, вели Калајџиев кој нагласува дека потребни се системски промени, па дури и на една цела гарнитура обвинители.
Критички тонови за процесот на избори упати и меѓународната заедница. Од амбасадата на САД во Северна Македонија рекоа дека се збунети од изборот, а забелешки имаше и во извештајот на Европската Комисија (ЕК) за напредокот на земјава објавен на 8 ноември.
„Изборите не помогнаа да се изгради довербата на јавноста во транспарентноста на процесот имајќи предвид дека на самиот почекот не беа поставени критериуми за квалификациите и беше покрената сериозна загриженост за можно надворешно влијание во процесот“, пишува во извештајот од ЕК.
Текстот во целост: slobodnaevropa.mk