Историскиот случај, кој може да одлучи и за правната и политичката судбина на Доналд Трамп, поранешниот претседател, како и да ја дефинира моќта на шефовите на Белата куќа, е пред Врховниот суд на САД составен од девет судии.
Имено, како што јавува Би-Би-Си, пред почетокот на рочиштето дали поранешните американски претседатели имаат имунитет од кривично гонење за дејствијата што ги презеле додека биле на функција.
На рочиштето ќе се судрат адвокатите на Трамп и специјалниот обвинител Џек Смит. Минатата година, тој го обвини поранешниот претседател дека наводно се обидува да ги поништи резултатите од изборите во 2020 година, сепак, Трамп тврди дека не може да биде отповикан според Уставот на САД. Судењето беше во мирување додека случајот стигна до највисокиот суд во земјата. Случајот веќе го доби епитетот историски.
Доналд Трамп е првиот поранешен претседател на САД кој е обвинет за злосторства на федерално ниво. И одлуката на Врховниот суд, која можеби нема да биде донесена до јуни, исто така ќе биде историска.
Доколку судот пресуди дека Трамп може да биде кривично гонет, тогаш судењето ќе продолжи и најверојатно нема да започне до крајот на летото, среде кампањата за претседателските избори закажани за првиот вторник во ноември.
Доколку судот одлучи дека Трамп има имунитет, тогаш поранешниот претседател би можел да побара да бидат отфрлени другите кривични постапки против него. Џек Смит изврши притисок врз судот да донесе одлука во декември, но тој одби.
– Ричард Никсон рече дека американскиот народ заслужува да знае дали нивниот претседател е крадец – рече Кермит Рузвелт, професор по право на Универзитетот во Пенсилванија и додаде:
- Врховниот суд не се согласува. Добро им е што спречија ова да се реши пред изборите.
Одбрана на Доналд Трамп
Случајот на Трамп во голема мера зависи од судската одлука од 1982 година во која е вклучен уште еден републиканец во Белата куќа. Ричард Николсон, дека претседателите се имуни на граѓанска одговорност – тужби поднесени од приватни граѓани – за дејствија преземени додека биле на функција. Адвокатите на Трамп тврдат дека принципите зад таа одлука важат и за кривичната одговорност.
„Претседателот треба да може да ја врши својата работа без страв дека судскиот систем ќе се користи за вознемирување или одмазда против него“, рече професорот Рузвелт, кој работеше на поранешниот судија на Врховниот суд Дејвид Саутер.
Сепак, ситуацијата е комплицирана со дел од американскиот Устав кој вели дека лидерите отстранети со импичмент сè уште се одговорни, предмет на обвинение, судење, пресуда и казна, во согласност со законот.
Адвокатите на Трамп тврдат дека тоа значи дека на поранешните претседатели може да им се суди кривично само откако ќе бидат отповикувани и прогласени за виновни од американскиот Сенат.
Самиот Трамп беше прогласен за невин по судењето за импичмент во февруари 2021 година за поттикнување на нападот на главниот град на 6 јануари.