Олаф Шолц и Фридрих Мерц – жесток ТВ дуел за азилот и АфД

Голем дел од времето за германската внатрешна политика, неколку минути за војната во Украина и ставот спрема американскиот претседател Доналд Трамп – тоа беа темите на првиот ТВ дуел меѓу  Олаф Шолц  и  Фридрих Мерц.  Дебатата траеше 90 минути и се емитуваше во ударниот термин на двата јавни радиодифузни ТВ канали. Модераторки беа новинарките Сандра Мајшбергер (АРД) и Мајбрит Илнер (ЗДФ).

Тешко дека ситуацијата би можела да биде подраматична за актуелниот канцелар и неговата СПД.  Сојузните избори на 23 февруари  се сѐ поблиску, но што и да се случува, Социјалдемократите како да се забетонирани на дното. Според актуелните анкети,  СПД може да смета само на 15 до 17 отсто од гласовите.  На последните избори во септември 2021 година победија со повеќе од 25 проценти.

За Олаф Шолц, изборите се клучни за неговата политичка иднина. Само ако  СПД  заврши на прво место, тој ќе остане во политиката. Доколку победи 69-годишниот Фридрих Мерц, Шолц најверојатно ќе се пензионира на 66 години.

Унијата води

Унијата ЦДУ/ЦСУ во анкетите води со околу 30 проценти поддршка. Тоа не се смени дури ни откако двете сестрински партии во Бундестагот за прв пат се потпреа на гласовите на во делови десно екстремната АфД за да протуркаат два предлога за  заострување на миграциската политика.

За Олаф Шолц тоа е „кршење на табу“ и „прекршување на ветувањето“. Тој ги повтори таквите обвинувања во телевизиската дебата. На деценискиот темелен консензус меѓу партиите од демократскиот центар дека никогаш нема да се прави ништо заедно со десно екстремните, му е ставен крај, рече Шолц и додаде дека „минатата година  слушнавме од г-дин Мерц дека нема да има соработка со АфД – а, еве сега имаше“.  Човек не може да биде на чисто дали Мерц нема да продолжи да соработува со  АфД  и во иднина, порача Шолц.

„Светлосни години“ ги делат Унијата и АфД

Загриженоста според истражувачите на јавното мислењето, ја делат доста граѓани. Во изминатите денови имаше постојано големи демонстрации против поместување на десно во Германија. Само во Минхен се собраа повеќе од 250 илјади демонстранти.

Фридрих Мерц уште еднаш се обиде за време на дебатата да ја разбие таквата загриженост и рече дека нема да има соработка. „Во однос на конкретните прашања нас нѐ делат светлосни години: кога станува збор за Европа, НАТО, еврото, Русија, Америка - нема заеднички јазик меѓу АфД и Унијата, во никаква коалиција, во никаква форма на толерирање“, рече Мерц.

Цврст став по прашањето за азил

Но, Мерц останува посветен на заострување на миграциската политика. Тоа вклучува трајни гранични контроли кон соседните држави и враќање на бегалците на границата.

Ова е изолирана национална мерка, возврати Шолц и додаде „не знам зошто треба човек да е толку глупав?“ Тоа во Европа би го ставило на коцка она што Германија штотуку го постигна во ЕУ со договорот за европската реформа за азил - и тоа за една политика која и онака ќе биде поништена од страна на Европскиот суд на правдата и од управните судови.

Мерц одговори дека враќањето на баратели на азил е можно според Уставот. „Имаме многу силна поддршка од населението за мојот курс по ова прашање, на анкетите растеме - така што не може сето ова да било сосем погрешно“, рече Мерц и посочи дека се стекнале со „стотици нови членови“ во ЦДУ.

„Фрице Мерц што зборува бесмислици“

Мерц и Шолц не се само визуелно сосема различни: конзервативниот опозициски лидер, кој е висок речиси два метри, и Социјалдемократот, кој е за речиси 30 сантиметри понизок од него. Тие двајца никогаш не си се допаѓале и никогаш вербално не си попуштале. „Не умеете“, повеќе пати му дофрлаше Мерц на Шолц во Бундестагот. Однесувањето на канцеларот е „срамно“ и тој не е ништо повеќе од „лимар на власта“. Шолц пак, неодамна навредливо го нарече Мерц „Фрице Мерц“, кој зборува „тункрам“, што на северногермански дијалект значи „бесмислица“.

На почетокот наТВ соочувањето, Шолц и Мерц беа запрашани за меѓусебната почит со оглед на ваквите вербални испади. „Не се навредив од зборовите на канцеларот и обратно поаѓам од тоа дека и тој не се навредил од мене“, одговори Мерц. „Мислам дека дел од процесот е и ние да се соочуваме еден со друг“, одговори Шолц.

Што ќе биде со кочницата за задолжувања?

Стручна дебата имаше околу  економската и буџетска политика.  СПД сака да ја олабави кочницата за задолжување втемелена во Уставот. На друг начин, според нив, не може да се покријат високите инвестициски и воени расходи во претстојните години. Ако буџетот за одбрана треба да се зголеми значително над два проценти, даноците ќе треба да се зголемат како и во другите соседните земји, предупреди Шолц.

Унијата, пак, сака дополнителните расходи да ги обезбеди преку економски раст - и преку реформа на социјалните издатоци. Ако се успее да се најде работа на само 400 илјади лица кои актуелно се на социјални примања, во буџетот би можеле да се заштедат шест милијарди евра, рече Мерц.

Дали Трамп ќе воведе казнени царини за ЕУ?

Додека дебатата за домашната политика беше главно контроверзна, во однос на надворешната политика се покажаа доста преклопувања. И канцеларот и неговиот предизвикувач повикаа на одлучен европски одговор, доколку американскиот претседател Доналд Трамп се обиде да воведе казнени царини за ЕУ.

Сојузната влада е подготвена, рече Шолц на прашањето дали ЕУ веќе подготвила списоци со можни казнени царини за американски производи. „Може да дејствуваме за еден час“, увери Шолц.

Германија сака да продолжи со поддршката за Украина

Кандидатот за канцелар на Унијата, Мерц, уште еднаш се изјасни за испорака на крстосувачки ракети Таурус за Украина. Земјата од самиот почеток требаше да добие поголема воена поддршка, оцени Мерц. Шолц рече дека клучот за безбедноста на Украина по прекинот на огнот ќе биде да изгради сопствена моќна армија.

И двајцата политичари истакнаа дека Украина може да продолжи да се потпира на поддршката од Германија. Сепак, пристапувањето на Украина во НАТО во моментов не е на дневен ред.

Со кого Унијата би владеела по изборите?

Фридрих Мерц, кој во моментов има најголеми изгледи да стане канцелар,  беше прашан и за можни коалициски комбинаторики. Бидејќи партиите од Унијата мошне веројатно нема да постигнат апсолутно мнозинство во догледна иднина, потребни им се партнери за мнозинство. Мерц рече дека може да си замисли да разговора и со СПД и со Зелените.

Но, предуслов би бил да се договори политика која ќе ја спречи АфД во натамошен раст. Левичарски политики, кои доведоа до зајакнување на АфД, Мерц рече дека нема да поддржи. Тоа значи дека „сите што сакаат да владеат со нас ќе мора да се движат кон политичкиот центар“, порача Мерц.

По емисијата Мерц во истражување на порталот за стриминг Твич изјави дека „треба да разговараме разумно едни со други по 23 февруари и да најдеме решение за проблемите во Германија. И ако успееме да го направиме тоа, ќе бидам многу задоволен“.

Шолц или Мерц? Кој е победник на ТВ дуелот?

Во анкетата на истражувачката група Избори направена по ТВ дуелот, 37 отсто го сметаат Олаф Шолц за победник на дуелот, додека 34 отсто гласале за Фридрих Мерц. 29 проценти не гледаат разлика меѓу нив.

Самите кандидати по шоуто беа задоволни. Дебатата била важна и неопходна. Мерц зборуваше за „лекција за демократија“. Шолц додаде дека е „демократијата да има размена на мислења за различни прашања и мислам дека успеав да поентирам во неколку наврати“.