На 26 април 1986 година светот беше сведок на катастрофален настан кој ќе остави неизбришлива трага во историјата. Во Украина, која тогаш беше дел од Советскиот Сојуз, нуклеарната централа во Чернобил стана епицентарот на трагедијата.
Нуклеарната централа Чернобил (Спомен нуклеарна централа на Владимир Илич Ленин) се наоѓа во близина на градот Припјат во Украина, 18 километри северозападно од градот Чернобил, 16 километри од границата со Белорусија и околу 110 километри северно од Киев.
Денес, Припјат е напуштен и се наоѓа во центарот на исклучената зона на Чернобил, а нуклеарната централа беше затворена на 15 декември 2000 година.
Тоа е една од двете нуклеарни несреќи со максимална оцена на сериозност (седум) – на Меѓународната скала за нуклеарни настани – другата е нуклеарната несреќа во Фукушима во Јапонија во 2011 година.
Нуклеарната катастрофа во Чернобил се смета за најлошата нуклеарна катастрофа во историјата.
Тој 26 април 1986 година, во 01:23 часот, силна хемиска експлозија одекна во енергетската единица 4 на нуклеарната централа во Чернобил, уништувајќи дел од единицата на реакторот и машинската соба, пренесува Укринформ.
Како резултат на експлозијата, избувнал пожар кој се проширил на покривот на енергетската единица 3. Пожарникарите го гаснеле огнот до 5:00 часот. Сепак, пожарот беше целосно изгаснат во единицата 4 дури на 10 мај, откако поголем дел од графитот изгоре.
Како резултат на катастрофата, се формираше радиоактивен облак, кој ги покрива териториите на денешна Украина, Белорусија и Русија, како и областите низ многу европски земји, вклучувајќи ги Шведска, Австрија, Норвешка, Германија, Финска, Грција, Романија, Словенија, Литванија и Латвија. Според Меѓународната скала за нуклеарни настани (INES), несреќата е класифицирана на ниво 7, што е највисоко.
Од самиот почеток, Москва и раководството на Украинската ССР го криеја од населението фактот дека се случила голема несреќа и не беа издадени никакви предупредувања за последиците од катастрофата.
Шведска беше првата што пријави зголемување на нивото на радијација. Дури на 28 април се појави првото официјално известување во СССР.
Во првите денови по несреќата, населението во зона од 10 километри беше евакуирано пред зоната за евакуација да се прошири на периметар од 30 километри. Радиоактивната контаминација зафати 2.293 населби во Украина во кои живееја над 2,6 милиони луѓе. Како резултат на катастрофата, повеќе од 5 милиони хектари земјиште беа повлечени од земјоделскиот промет.
Со цел да се спречи понатамошно ширење на радијацијата, на крајот на 1986 година, погодениот реактор беше покриен со специјален саркофаг. Според проценките на експертите, околу 95% од нуклеарното гориво што било во реакторот во моментот на несреќата останало под него, како и значително количество радиоактивни материи во она што останало од уништената зграда. Од безбедносни причини, на 15 декември 2000 година, работата на нуклеарната централа Чорнобил беше прекината. Во исто време, објектот Шелтер, подигнат во 1986 година, постепено пропаѓаше.
По тој повод Украинската амбасада во земјава излезе со соопштение на својата Фејсбук страна во кое потсетуваат дека пред 38 години, на 26 април 1986 година, се случи најголемата вештачка катастрофа во историјата на човештвото – несреќата во АЕЦ Чорнобил, која ја наруши безбедноста не само на Украина, туку и на целиот регион. Додека советскиот режим молчеше и отворено лажеше за размерите на трагедијата во АЕЦ Чернобил, која резултираше со бројни жртви, украинските спасувачи ги ризикуваа своите животи за да ги отстранат последиците.
