Макрон бара поддршка да го постави Марио Драги на врвот на ЕУ место Фон дер Лајен

Францускиот претседател Емануел Макрон, кој беше клучен во тоа Урсула фон дер Лајен да стане претседателка на Европската комисија пред пет години, сега е во разговори со колегите лидери на ЕУ за да се најде поинаков кандидат – како што е Марио Драги – за пополнување на врвот на функциите.

На помалку од два месеци до изборите во блокот, Макрон разговараше со премиерите, вклучително и италијанската премиерка Џорџа Мелони, за можноста да има технократски лидер на извршната власт на Европската унија, како што е поранешниот претседател на Европската централна банка, според луѓе запознаени со тие дискусии.

Кога Фон дер Лајен стана изненадувачкиот претседател во 2019 година по договорот меѓу Макрон и тогашната германска канцеларка Ангела Меркел, таа вети дека ќе ја трансформира институцијата во „геополитичка комисија“. Но, таа можеби ги потона сопствените шанси, рече друг функционер, со прекумерно политизирање на нејзината улога.

Фон дер Лајен се бори со длабоко незадоволство кај одредени главни градови за тоа како ја води комисијата во последните пет години, особено во однос на трговските преговори, климатската трансформација на блокот и односите со САД. А Макрон отворено ја критикуваше нејзината работа.

„Претседателството на комисијата е таму за да го брани општиот интерес, затоа не смее да биде преполитизирано“, рече Макрон минатиот месец во Брисел. „Што, мора да се каже, воопшто не беше случај со оваа комисија во заминување“.

Портпаролот од кабинетот на Макрон одби да коментира. Друг функционер во Рим рече дека Мелони не разговарала за улогата на Драги со Макрон.

Официјални лица во Брисел, вклучително и во канцеларијата на Фон дер Лајен, не се сигурни дали Макрон навистина бара замена за главната работа или дали врши притисок врз неа како трик за да извлече отстапки од неа, велат луѓето, кои зборуваа под услов да останат анонимни.

Постои широк консензус дека одлуката нема да биде донесена дури по европските избори на 9 јуни, кога лидерите на ЕУ ќе одлучат кој ќе ги пополни главните места, вклучително и за Европскиот совет, парламентот и службата за надворешна политика. Тој процес е комплицирано преговарање во заднина, кое ја мери географската рамнотежа и што е уште поважно, на кои политички партии им следуваат најзначајните улоги.

Макрон ќе одржи широк политички говор на Сорбона во четврток за да ја започне сезоната на кампањата, иако е сомнително дека ќе зборува на тема институционални работни места.

Без оглед на маневрирањето на Макрон, Фон дер Лајен сè уште е јасен фаворит бидејќи таа е водечки кандидат за десноцентристичката Европска народна партија, која се очекува да освои најмногу гласови во јуни. Традиционално, тоа значи дека кандидатот на ЕПП ќе ја добие улогата на комисијата.

Исто така, малку е веројатно дека Германија ќе поддржи план со кој ќе го отстрани комесарот на нивната земја од највисоката институционална функција во ЕУ.

На Драги се гледа како на силен профил и за неговиот гравитас сè уште има восхитување во Брисел, откако го спаси еврото како претседател на ЕЦБ со неговата посветеност „што и да е потребно“ да ја заштити заедничката валута. Но, скептиците укажуваат на неговата возраст – тој има 76 години – неговата одбрана на заедничкото задолжување се плаши меѓу штедливите земји и силните сомневања дали ЕПП ќе се откаже од функцијата за техничка личност, велат луѓето.

Други сугерираат дека Драги би можел да биде разгледан за работата во Европскиот совет, кој е задолжен за одржување на состаноците на 27-те лидери на ЕУ.

Сепак, ситуацијата стана потешка за претседателката на комисијата не само затоа што таа мора да ги комбинира обврските во кампањата со нејзините комисиски должности, туку и затоа што нејзиниот влијателен шеф на кабинетот, Бјорн Зајберт, повеќе не ја води секој ден институцијата и наместо тоа ја води нејзината кампања за реизбор.

Би било тешко за Макрон отворено да ја изрази својата поддршка за германски кандидат со оглед на тешкото изборно опкружување дома, според функционер на ЕПП близок до кампањата на Фон дер Лајен. Партијата Ренесансата на Макрон заостанува зад екстремно десничарскиот Национален митинг на Марин Ле Пен во анкетите за намерите за гласање.

Лидерите на ЕУ треба да се сретнат на 17 јуни за да разговараат за реконструкцијата, само една недела по изборите. Дури и ако Фон дер Лајен биде избрана од лидерите на самитот, каде што не е потребен консензус, таа сепак ќе се соочи со тешко гласање за потврда во парламентот, кое мора да се согласи со апсолутно мнозинство.

Во 2019 година, Фон дер Лајен беше избрана за претседателка со само девет гласа. А со оглед на очекуваното зголемување на поддршката за тврдодесничарските партии, нејзините маргини ќе бидат уште потесни оваа година. (Блумберг)