Морничави наоди, какви што никогаш немало на Земјата, се најдени на студениот Марс

Иако е студена и мртва планета, Марс поседува сопствена природна убавина. Оваа појава, снимена од камерата HiRISE на орбитерот Mars Reconnaissance во октомври 2018 година, е нешто што никогаш не може да се види на Земјата.

Марс има тенка атмосфера, од која 95% е јаглерод диоксид (CO2). За време на зимата, CO2 замрзнува и формира дебел слој мраз на поларните региони. Со доаѓањето на пролетта, загреаната подлога го сублимира мразот во гас кој се собира под површината. На крајот, овој гас пробива низ слабите точки на мразот, создавајќи ерупции во форма на гејзери што исфрлаат темен материјал на површината. Некои од овие ерупции формираат темни точки со големина и до 1 км, а гасот може да достигне брзина до 160 км/ч.

Во некои случаи, подледените ерупции создаваат шари што потсетуваат на пајаци. Овие геолошки структури, наречени „аранеформен терен“ или „пајаков терен“, се јавуваат во групи што ја прават површината на Марс набрана. Истражувачите од НАСА успеале лабораториски да ги рекреираат овие шари за подобро разбирање на процесот зад нивното формирање.

Во 2006 година, геологот Хју Кифер и неговите колеги од Геолошкиот институт на САД ја објаснија оваа појава во списанието Nature. Тие предложија дека сезонскиот мраз на Марс формира проѕирен слој CO2 кој сублимира од основата, создавајќи високо притиснат гас. Овој гас го подигнува мразот, сè додека не се случи пукање, ослободувајќи моќни CO2 млазови што исфрлаат песок и оформуваат канали.

Иако Земјата се смета за најубавата планета, Марс има природни феномени кои не постојат на нашата планета. CO2 гейзерите и уникатните шари што ги создаваат претставуваат редок и фасцинантен процес, каков што не е забележан на Земјата.